w3Downloads- مرجع دانلود جدیدترین مقالات ورد و پاورپوینت

تاریخچه موز

 موزهای خوراکی (Banana) به همراه موزهای پختنی (Plantain)، به جنس Musa تعلق دارند. گونه های جنس Musa بومی مناطق گرمسیر آسیا و استرالیا می باشند. موزها در سراسر اقیانوس آرام توسط اولین مسافران دریایی حمل شده اند.

 مراکز طبیعی پراکنش جنس Musa در شمال از نپال و کوهستان های جنوب چین و در جنوب به جزایر جنوبی اندونزی و گینه نو امتداد می یابد، به علاوه این جنس در مناطق دورتر یعنی جنگل های انبوه مناطق گرمسیری و مرطوب کوئینزلند در استرالیا نیز دیده می شود. حد غربی این جنس هند و در مناطق دورتر جزیره پمبا (Pemba) در سواحل شرقی آفریقا و از سمت شرق وجود Musa وحشی در ملانیزا (Melanesia) و در مناطق دورتر در ساموآ (Samoa) ثبت شده است. هر دو این نقاط دورافتاده، در پمبا و ساموآ، می تواند توسط انسان بوجود آمده باشند. هیچ جنس وحشی موز در قاره آفریقا و یا در آمریکا ثبت نشده است. این مرزها، مناطق اولیه (طبیعی) تنوع Musa را مشخص می کنند.

کشاورزان جنوب شرق آسیا برای اولین بار موز را اهلی کردند. شواهد اخیر باستان شناسی و زیستی در باتلاق کوک (Kuk Swamp) در غرب مناطق مرتفع استان پاپوآ (Papua) در گینه نو نشان می دهد که کشت موز در آن منطقه حداقل به 5000 سال و احتمالا به 8000 سال قبل از میلاد برمی گردد. این احتمال وجود دارد که گونه های دیگر Musa بعدها و به طور مستقل در جاهای دیگر جنوب شرقی آسیا اهلی شده باشند. آسیای جنوب شرقی مرکز تنوع اولیه موز است. حوزه ثانویه تنوع موز آفریقا بیان شده است که سابقه ای طولانی در کشت موز در منطقه را نشان می دهد. مدارک و شواهدی برای کشت موز در طول هزاره اول قبل از میلاد در جنگل های جنوب کامرون بدست آمده است.

  این احتمال وجود دارد که خاورمیانه در زمان صدر اسلام با میوه موز آشنا بوده است. در برخی از نوشته ها آمده است که پیامبر اسلام با میوه موز آشنا بوده است. گسترش اسلام در موارد بسیاری موز را نیز با خود گسترش داد. منابع و مطالب متنی از زمان اسلام (مانند شعر و حدیث) بسیار فراوان به جای مانده است که اکثر آن ها به قرن 9 میلادی به بعد تعلق دارند. موز از قرن دهم میلادی به ادبیات مصر و فلسطین وارد شده است. در سال 650 میلادی مسلمانان فاتح موز را از شمال آفریقا به فلسطین بردند و امروزه مصرف این میوه در کشورهای اسلامی به میزان قابل توجهی، به خصوص در ماه رمضان افزایش یافته است.

 موز همیشه یک بخش اساسی از زندگی مردم جزایر اقیانوس آرام بوده است. علاوه بر میوه، همه بخش های این گیاه مفید است. موز هنوز هم قسمت مهمی از مواد ساخت خانه و باغ در جزایر اقیانوس آرام است. در این جزایر، موز به صورت تجاری در مقیاس نسبتا کوچک و عمدتا برای مصرف محلی پرورش داده می شود. در زمان جنگ جهانی اول با بکارگیری کشتی ها برای جنگ، به خاطر مشکلات عملی در رساندن محصول به مناطق شهری، پیشرفت تجاری موز در مناطق گرمسیری به پایان رسید و این امر به تولید موز خوراکی و موز پختنی ضربه وارد نمود.

 در قرن شانزدهم موز توسط ملوانان پرتقالی از غرب آفریقا به آمریکا معرفی شد. کلمه Banana در زبان ولوف (Wolof) در آفریقای غربی ریشه دارد و از یکی از زبان های اسپانیایی و یا پرتقالی به زبان انگلیسی وارد شده است.

در استرالیا باغات موز در مناطق نیمه گرمسیری ساحلی شمال نیوسوث ویلز (New South Wales) و جنوب شرقی کوئینزلند در اواخر دهه 1800 پدید آمده است. کشت موز در شمال کوئینزلند نیز در همان زمان رونق گرفت و امروزه در مقیاس وسیع توسط مهاجران چینی که جزو اولین مهاجران بودند، اداره می شود.

 هرچند تاریخ ورود موز به ایران دقیقا مشخص نیست، اما کشت و تولید موز در بخش هایی از جنوب استان سیستان و بلوچستان از قدیم رواج داشته و دانشمندانی مانند ابن سینا از این میوه نام برده اند.

در سال 1319 انتقال ریزوم های موز از هند به ایران برای اولین بار انجام گردید و به دلیل مقاومت بسیار زیاد گروه موز نشاسته ای در شرایط نیمه گرمسیری جنوب سطح زیر کشت آنها به سرعت افزایش یافت. اما ارقام وارد شده به دلیل آردی بودن میوه مورد استقبال مردم سایر مناطق کشور قرار نگرفت و فقط در بازارهای محلی استان های جنوبی کشور مورد مصرف قرار می گیرد.

کلون های اصلاح شده موز در سال 1334 وارد ایران شدند که به دلیل رشد بهتر در استان سیستان و بلوچستان و فروش بهتر میوه های آن در سایر مناطق کشور سبب کاهش اهمیت نشاسته ای گردید.

اولین گام در وارد کردن و کاشت ارقام موز به صورت تخصصی به سال 1348 (در برخی منابع 1342) برمی گردد که تعداد 5000 ریزوم و پاجوش موز از پاکستان وارد کشور گردید که همچنان کشت و کار آنها در برخی مناطق جنوبی کشور رونق دارد.

نگهداری محصولات پس از برداشت موجب کاهش کیفیت محصول میشود لذا لاازم است با ایجاد فناوری های توانمند،میزان فساد را به حداقل رساند.این بحث با تکنولوژی پس از برداشت معروف است.

کاهش و به حداقل رساندن ضایعات که اصطلاحا برداشت مخفی نامیده میشود یکی از راهکارهای موثر در تامین غذا و افزایش تولید به حساب می اید.بخش  عمده ای از این ضایعات را میتوان با اجرای عملیات صحیح قبل و بعد از برداشت حذف نمود.

  ﻧﺎم ﻋﻠﻤﻲ موز( :Musa sapientum )وﻧﺎم اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ آن  Banana از ﺧﺎﻧﻮاده Musaceae

ﻣﺸﺨﺼﺎت ﮔﻴﺎه ﺷﻨﺎﺳﻲ

ﻣﻮز ﮔﻴﺎﻫﻲ اﺳﺖ ﻋﻠﻔـﻲ ﺗـﻚ ﻟﭙـﻪ ﻛـﻪ ﻣﺎﻧﻨـﺪ درﺧﺘﭽـﻪ اﺳـﺖ. ﺑﺮﮔﻬـﺎی آن ﺑـﺴﻴﺎر ﺑـﺰرگ و ﭘﻬـﻦ و ﮔـﺎﻫﻲ ﺗـﺎ 2 ﻣﺘـﺮﻣﻲ رﺳﺪ.ﮔﻠﻬﺎی آن ﻣﺠﺘﻤﻊ و ﺑﺼﻮرت ﺳﻨﺒﻠﻪ اﺳﺖ ﻣﻴﻮه آن اﺑﺘﺪا ﺳﺒﺰ و ﺑﻌﺪ از رﺳﻴﺪن ﺑﺮﻧﮓ زرد در ﻣﻲ آﻳﺪ.

ﻣﻮز از ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﺳﺎل ﻗﺒﻞ در ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﻛﺸﺖ ﻣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﻮز را ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻫﻨﻮز ﺳﺒﺰ اﺳﺖ از درﺧﺖ ﻣﻲ ﭼﻴﻨﻨـﺪ و ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ و در آﻧﺠﺎ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﮔﺮﻣﺎ دادن آﻧﺮا ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻨﺪ.

ﻣﻮز اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ دارد ﻳﻚ ﻧﻮع آن ﺑﺴﻴﺎر درﺷﺖ و ﻧﻮﻋﻲ از آن ﻫﻢ ﺧﻴﻠﻲ رﻳﺰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺰه ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ دارد. در ﻛﺸﻮرﻫﺎی اﺳﺘﻮاﻳﻲ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﻮز را ﻣﻲ ﭘﺰﻧﺪ و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺞ و ﻟﻮﺑﻴﺎ ﻣﻲ ﺧﻮرﻧﺪ در ﻛﺸﻮرﻫﺎی آﻣﺮﻳﻜﺎی ﻻﺗـﻴﻦ ﻣـﻮز را ورﻗـﻪ ورﻗـﻪ ﻛﺮده و در آﻓﺘﺎب ﺧﺸﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻣﻮز اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻮﺳـﺖ آن زرد و ﺳـﻔﺖ و روی آن ﻟﻜـﻪ ﻫـﺎی ﺳﻴﺎه وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و اﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻣﻮز رﺳﻴﺪه اﺳﺖ. ﻣﻮز ﻧﺎرس ﺑﺪﻟﻴﻞ داﺷﺘﻦ ﻧﺸﺎﺳﺘﻪ زﻳﺎد ﻫﻀﻤﺶ ﺳﻨﮕﻴﻦ اﺳﺖ.

ﺧﻮاص داروﻳﻲ موز

ﻣﻮز از ﻧﻈﺮ ﻃﺐ ﻗﺪﻳﻢ اﻳﺮان ﻣﻌﺘﺪل و ﺗﺮ اﺳﺖ و ﺧﻮن را ﻏﻠﻴﻆ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﻣﻮز اﻧﺮژی زﻳﺎدی دارد و ﭼﻮن ﻧﺮم ﻫﺴﺖ ﻏﺬای ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮای ﻛﻮدﻛﺎن و اﺷﺨﺎص  ﻣﺴﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺪﻟﻴﻞ داﺷﺘﻦ ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ زﻳـﺎد ﺿـﺪ ﺳـﺮﻃﺎن ﺑـﻮده و ﻏـﺬای ﺧـﻮﺑﻲ ﺑـﺮای ﻣﺎﻫﻴﭽﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻮز ﻣﻠﻴﻦ ﺑﻮده و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ درﻣﺎن اﺳﻬﺎل و اﺳﻬﺎل ﺧﻮﻧﻲ اﺳﺖ. ﻣﻮز ﺧﻮﻧﺴﺎز اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺷﺨﺎص ﻻﻏﺮ و ﻛﻢ ﺧﻮن ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮز ﺑﺨﻮرﻧﺪ. ﻣﻮز ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻌﺪه، درﻣﺎن زﺧﻢ ﻣﻌﺪه و روده ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﻣـﻮز ﻧﻔـﺎخ اﺳـﺖ و زﻳﺎدﺧﻮردن آن ﺧﺼﻮﺻﺎ در ﺳﺮد ﻣﺰاﺟﺎن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﺎز ﻣﻌﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﺮای رﻓﻊ اﻳﻦ ﻋﺎرﺿﻪ ﺑﺎﻳـﺪ ﭘـﺲ از ﻣـﻮز ﻛﻤـﻲ ﻧﻤـﻚ ﻣﺼﺮف ﺷﻮد. ﻣﻮز ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺧﻮﺑﻲ در ﺗﺎﻣﻴﻦ رﺷﺪ و ﺗﻌﺎدل ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻋﺼﺎب  دارد. ﺑﺮای درﻣﺎن ﺿﻌﻒ ﺑـﺪن ﻣـﻮز را ﺑـﺎ ﻋـﺴﻞ ﺑﺨﻮرﻳﺪ ﻣﻮز ﺑﻌﻠﺖ درا ﺑﻮدن ﻗﻨﺪ زﻳﺎد ﺑﺮای ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ ﻣﺮض ﻗﻨﺪ ﻣﻀﺮ اﺳﺖ و ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﺧﻮردن آن اﻓﺮاط ﻛﻨﻨﺪ.

طبق تعاریف قدیم، یک فرآورده سرامیکی محصولی است از دوغاب (مخلوطی از خاک و آب) که در یک محیط گرم و خشک و در نهایت در آتش سخت می گردد.

مطابق تعاریف جدید سرامیک ها عبارتند از اشیاء جامدی که اجزاء اصلی تشکیل دهنده آنها مواد معدنی غیر فلزی بوده که ابتدا شکل گرفته و سپس در حرارت سخت می گردند.

 کشور ایران با تاریخ و تمدن کهن در هنر و صنعت و برخورداری از ذخایر متنابهی از مواد اولیه از دیر باز با عنوان بستری مناسب برای صنعت کاشی و سرامیک مطرح بوده است. تولید کاشی سرامیکی در این سرزمین از مراحل بسیار اولیه و با روشهای ابتدایی از حدود ۱۲۵۰ سال قبل از میلاد مسیح با تولید انواع آجرهای لعابدار، کاشی های تزیینی و مینا آغاز شده است.

سرامیک ها در چهار خانواده بزرگ به شرح زیر طبقه بندی می شود

:: فرآورده های ویژه و سرامیک های تکنیکی

:: دیر گدازها

:: فرآورده های زمخت

:: فرآورده های ظریف

خانواده فرآورده های ظریف به چهار دسته زیر تقسیم می شوند

:: ظروف خانگی

:: سرامیک های بهداشتی

:: کاشی ها

:: مقرء ها و عایق های الکتریکی

 دستگاه های درگیر در فرآیند تولید: ( اصلی)

1-سنگ شکن

2-باکسفیدر

3-بالمیل دوغاب و لعاب

4-اسپری درایر

5-دستگاه پرس

6-کوره های رولری و تونلی

7-خط لعاب و دکور زنی

8-بسته بندی و درجه بندی

به طور خلاصه پروسه تولید کاشی را در شماتیک زیر مشاهده می نمایید :

آماده سازی مواد اولیه بدنه کاشی ها

مواد اولیه عمده بدنه کاشی ها خاک های مختلفی است که از معادن کشور تأمین می شود.

به طور کلی این مواد شامل سه دسته زیر می باشند که بر اساس نقش آنها در بدنه طبقه بندی گردیده اند:

:: مواد اولیه پلاستیک

:: پر کننده ها (فیلرها Fillers)

:: کمک ذوبها یا گداز آورها (Fluxes)

مواد پلاستیک

رس ها مهم ترین، پر مصرفترین و قدیمیترین مواد اولیه در صنعت سرامیک می باشند و اصولاً صنعت سرامیک حیات خود را مدیون رس می باشد. اصطلاح رس به کلیه خاکهائی اطلاق می شود که دارای خاصیت پلاستیسیته می باشند و خاصیت پلاستیسیته به صورت زیر تعریف می شود:

خاصیتی است که یک ماده را قادر می سازد تا در اثر یک نیروی خارجی بدون شکست و گسستگی تغیر شکل داده و بعد از حذف یا کاهش نیرو همچنان حالت خود را حفظ نماید. خاک رس به خاکی گفته می شود که بخش عمده آن کانی های رسی می باشند. کانی های رسی از تجزیه و هوازدگی سنگ های آذرین (سنگ هایی حاصل از انجماد ماگما) مثل گرانیت، پگماتیت گرانیت و... به وجود می آیند. گرانیت ها از سه کانی میکا، کوارتز و فلدسپات با نسبت های تقریباً برابر تشکیل شده اند. در بین این سه کانی، فلدسپات در برابر آب و هوازدگی از همه ضعیف تر و ناپایدارتر بوده و پس از میلیون ها سال به کانی های رسی تبدیل می شود.

بنابراین در خاک های رسی علاوه بر کانی رسی، کانی های کوارتز و میکا و حتی فلدسپات به مقدار زیادی وجود دارد و هر چند میزان کانی های رسی بیشتر باشد خواصی نظیر پلاستیسیته در حد بالاتری قرار خواهد داشت.

مینرالهای (Minerals) رسی را بر اساس ساختمان مینرالی به گروه های مختلفی تقسیم بندی می کنند که از بحث ما خارج می باشد اما جهت یاد آوری مهم ترین کانی های رسی مصرفی در این صنعت شامل کائولیت ها، مونت موری لونیت ها، ایلیتها، لوئیزیتها و... می باشند.

اما دلایل عمده استفاده از رس ها در این صنعت به شرح زیر می باشد:

به علت وجود بنیان های مولکولی Sio2,Al203 در ساختمان رس ها بعد از پخت فازهای بسیار سخت سیلیکاتی را تولید نموده و موجب افزایش مقاومت در محصولات می گردند. کانی های رسی با سختی تقریباً یک موجب ورود این بنیان ها در فرمول بدنه می گردند. در حالی که اگر بخواهیم همین مواد را به طور خالص که بنام کوارتز و کراندم با سختی به ترتیب 7 و 9 می باشند در فرمول وارد کنیم سایش آنها تقریباً غیر ممکن و بسیار هزینه بر خواهد بود.

بنابراین هزینه خریداری رس ها بسیار پایین تر از مواد دیگر است.

در بین کانی های موجود در طبیعت رس ها بسیار ریز دانه ترند و گاهاً میلیون ها برابر کوچک ترند و از طرفی به واسطه شکل لایه ای موجب ایجاد یک دوغاب هموژن می گردند که زمان ته نشینی آن بسیار طولانی است در حالی که مواد دیگر چنین خاصیتی را ندارند.

رس ها به واسطه خاصیت پلاستیسیته موجبات شکل پذیری آسان تر محصول را فراهم می آورند و از طرفی به واسطه چسبندگی بالایی که دارند می توانند باعث افزایش استحکام خام و خشک و کاهش ضایعات گردند و این امکان را فراهم آورند که بر روی محصول دکورها و چاپ های مختلف اعمال گردد.

تاریخچه کنترل کیفیت

 در قرون وسطی به دلیل سادگی فرآیند تولید , هر کارگر می توانست تمام قسمت های یک کالا را به تنهایی بسازد . از این رو لذت حاصل از تولید کل کالا به جایی جزئی از آن کافی بود تا کارگر وقت بیشتری را برای رسیدن به کیفیت بالای کالا صرف نماید . انقلاب صنعتی باعث کاهش این انگیزه شد . چرا که دیگر کارگر بر خلاف گذشته , سازنده یک کالا نبود بلکه تنها جزء کوچکی از فرآیند ساخت آن را بر عهده داشت . در انقلاب صنعتی , روسای کارخانجات بزرگ نمی توانستند شخصا بر تمام وقایع نظارت داشته باشند . بنابراین ناچار بودند به طریق دیگری مشکلات را حل نمایند . این امر به منظور حفظ منافع اقتصادی و ایمنی مصرف کننده و نیز افزایش میزان تولید و به وجود آمادن رقابت مورد توجه جدی قرار گرفت و به این منظور به کارگیری روشهای بازرسی برای جلوگیری از عرضه محصولات نامرغوب یا معیوب به بازار به سرعت گسترش یافت . حتی بسیاری از واحد های تولیدی به منظور اطمینان خاطر مصرف کنندگان و گاه به عنوان ابزارهای تبلیغاتی اعلام می کردند که در تولید خود از روشهای بازرسی صد در صد بهره می برند . بنابراین اولین مرحله کنترل کیفیت پدیدار شد که هدف از آن فقط جداسازی محصولات معیوب از سالم بود و به منظور کاهش تعداد محصولات معیوب , ابداع روشهای علمی جدیدتر ضرورت یافت . در سال 1994 دکتر والتر شوهارت آمریکایی اولین نمودارهای آماری را به منظور کنترل فرآیند تولید ابداع و معرفی نمود . بنابراین وی را پایه گذاری کنترل کیفیت آماری می شناسند . ولی استفاده از علم آمار در صنعت از این زمان آغاز نشد . علت این امر اعتقاد نداشتن مدیران تولید به روشهای آماری و همچنین کمبود متخصص علم آمار در مراکز تولیدی بود . در سال 1937 در طی جنگ جهانی دوم خرید میلیونها تن مواد غذایی ، مهمات و پوشاک و دارو و ... توسط ارتش آمریکا بدون آنکه روش علمی برای کنترل و بازرسی آن وجود داشته باشد سران ارتش آمریکا را وادار نمود که به سراغ کنترل کیفیت آماری بروند . این اقدام ارتش آمریکا از یک طرف منجر به پیروزی آن در جنگ جهانی دوم و از طرف دیگر سبب پایه گذاری علم کنترل کیفیت ( آماری ) در دنیا گردید .

در کنترل کیفیت آماری که امروزه به طور گسترده ای در صنایع پیشرفته دنیا به کار می رود . سعی بر این است که ضایعات تولید تا حد امکان کاهش یابد . چنانچه مدیری بخواهد کنترل کیفیت را اجرا کند باید آمار بگیرد . به عنوان مثال تعیین نماید که آیا ضایعات کارخانه یا کارگاه نسبت به دیروز افزایش یافته است یا کاهش ؟ آیا ضایعات این کامیون مواد خام نسبت به کامیون قبلی فرق دارد یا خیر ؟ سپس لازم است این آمارها را به صورت نمودار در آورده و بعد از تجزیه و تحلیل نمودار ها ریشه نقایص را بیابد . به این ترتیب می توان با استفاده از کنترل کیفیت آماری کنترل موثری بر تولید داشت . در سال 1960 اولین حلقه های کنترل کیفیت برای بهبود روشهای کنترل کیفیت در ژاپن تشکیل شد . این حلقه ها عبارتست از تقسیم مجموعه عوامل موثر بر کیفیت به حلقه های مختلف و تقسیم حلقه های بزرگ به حلقه های کوچک ؛  هدف اصلی از تشکیل این حلقه ها آن بود که شرایط مناسب برای بهبود کیفیت محصول تولیدی فراهم شود .

کار حلقه های کنترل کیفیت از همان آغاز با موفقیت های چشمگیری رو به رو شد و به همین دلیل واحدهای تولیدی در بسیاری از کشورها این حلقه ها را در صنعت خود تشکیل دادند . در سالهای اخیر در اکثر واحدهای تولیدی ، سیستمهای مختلف کنترل کیفیت تضمین کننده سلامت ، بهداشت ، رفاه و ... افراد جامعه موجود است.

تاریخچه مدیریت جامع کیفیت

 در سال 1924 دكتر والتر شوارت  از شركت  تلفن  بل  آمریكا، مجموعه  مقالات  مربوط  به كاربرد  آمار در كنترل  كیفیت  محصولات  تولیدی  را منتشر كرد.

در سال 1931 دكتر شوارت  كتابی  با عنوان  " كنترل  اقتصادی  كیفیت  محصولات  صنعتی  "منتشر كرد . در این  كتاب  كنترل  كیفیت  آماری  مطرح  شد.

در سال 1935 آماردان  انگلیسی  به  نام  ای .اس .پیرسون  كتاب  خود را تحت  عنوان  كاربرد روشهای  آماری  دراستاندارد كردن  فعالیتهای  صنعتی  و كنترل  كیفیت  منتشر كرد.

تا سال 1937 كمتر از 10 شركت  آمریكایی  ، كنترل  كیفیت  آماری  را به  مورد اجرا گذاشته  بودند.

در سال 194 سازمان  غیرانتفاعی  اتحادیه  مهندسان  و دانشمندان  ژاپن  تأسیس  شد .و تقریباً در همین  زمان  اتحادیه  استانداردهای  ژاپن ،در زمینه  كنترل  كیفیت  آماری  سمینارهایی  برپا كرد.در سال 194 جامعه  كنترل  كیفیت  آمریكا تشكیل  شد.

در سال 1949 افراد علاقمند از انجمنهای  دانشگاهی  ، صنعتی  و دولتی  در(JUSE) تشكیل  جلسه  دادند وگروهی  به  نام  " گروه  تحقیق  درباره  كنترل  كیفیت  " را با هدف  اجرای  تحقیق  ، كنترل  كیفیت   ، آموزش  وارتقای  آن  در ژاپن  ایجاد كردند. آنها داوطلبانی  مستقل  از دولت  بودند كه  به  ارتقای  كنترل  كیفیت  و بهبود صادرات  ژاپن  می  اندیشیدند.در سال 1950 اتحادیه  دانشمندان  و مهندسان  ژاپن (JUSE) اولین  نشریه  خود را تحت  عنوان " كنترل كیفیت  آماری  " منتشر ساخت .در سال 1950 استانداردهای  صنعتی  ژاپن  تنها به  محصولات  شركتهایی  علامت  استاندارد (JIS) را می داد كه  در آن  شركت  كنترل  كیفیت  آماری  اجرا می  شد.
در سال 1950 اتحادیه  دانشمندان  و مهندسان  ژاپن (JUSE) از دكتر " ادوارد دمینگ  " از آمریكا برای  ارائه سمینار و سخنرانی  دعوت  كرد. دكتر دمینگ  در دهة  1950 كه  نظراتش  در آمریكا اقبالی  نداشت  و در برخی  مواقع  مورد بی  اعتنایی  و تمسخر واقع  می شد ، چندین  بار از ژاپن  دیدن  كرد و در سمینارها وسخنرانیهای   مختلف  ، افكار خود را برای  ژاپنی ها تشریح  كرد.

درسال 1951  اتحادیه   دانشمندان  و مهندسان  ژاپن (JUSE) جایزه  دمینگ  را با هدف  افزایش  سطح   كیفیت  صنعت  ژاپن  ایجاد كردند.

در سال 1951 دكتر فایگنبام  كتابی  تحت  عنوان  " كنترل  كیفیت  جامع  " منتشر كرد.در سال 1954 اتحادیه  مهندسان  و دانشمندان  ژاپن (JUSE)از دكتر جوران  آمریكایی  برای  سخنرانی  درسمینار " مدیریت  كنترل  كیفیت  " دعوت  كرد. كنترل  كیفیت  به  عنوان  ابزاری  برای  مدیریت  مطرح  شد وزمینه  تغییر كنترل  كیفیت  آماری  به  كنترل  كیفیت  جامع   فراهم  شد.در سال 195 رادیوی  موج  كوتاه  ژاپن  بخشی  از برنامه  های  خود را به  كنترل  كیفیت  اختصاص  داد.در سال 1962 نشریه  " كنترل   كیفیت  برای  سركارگران  " از سوی  اتحادیه  دانشمندان  و مهندسان  ژاپن  انتشار یافت   و اولین  هستة  كنترل  كیفیت  شروع  به  كار كرد .

در اواخر دهه 1970آمریکایها و اروپاییها که متوجه پیشی گرفتن ژاپنیها در  تسخیر بازارهای جهانی شدند، به فکر استفاده از نگرش TQM در مدیریتهای خود افتادند.در سال 1987 آمریكا جایزه  ای  را به  نام  " مالكولم  بالدریج  " وزیر تجارت  فقید این  كشور در سالهای 1981 تا1987 ایجاد و رئیس  جمهور آمریكا آن  را امضاء كرد. این  جایـزه  بـرای  معـرفی  شركتهایی  كه  به  بالا بردن  سطح  كیفیت  خود و اجرای  TQM دست  یافته  اند، طراحی  گردید.

جایزه  بالدریج  همه  ساله  به  حداكثر شش  شركت  ( دو شركت  از هریك  از دسته  های  بازرگانی  ، خدماتی  و بازرگانی  كوچك  ) تعلق  می  گیرد . 

مدیریت كیفیت

مدیریت كیفیت یك دیدگاه فلسفی - مدیریتی است كه هم اكنون با سرعت فزاینده جایگاه خود را در جوامع باز می كند و توجه به نیازها و ابتكارات مشتریان، راههای ارائه خدمات و ارتقای كیفیت را اصل كار خود قرار می دهد. همین توجه به كیفیت و تلاش برای بهبود دائمی نقش اساسی و مهم در توسعه كیفیت دارد. در سالهای اخیر نظامهای ارتقای مدیریت كیفیت به سرعت متحول شده اند. از حدود دو دهه گذشته فعالیتهای بازرسی ساده باروشهای كنترل كیفیت تكمیل با جایگزین گردیده اند تضمین كیفیت به وجود آمده و راه تكامل در پیش گرفته كه هم اكنون ارتقای مستمر كیفیت با مدیریت جامع كیفیت (TQM) جای همه آنها را گرفته است.
ارائه الگوها و نظریه های مربوط به بهبود كیفیت فرآورده ها و خدمات، شعار امروز سازمانها شده است. پیروزی چشمگیر ژاپنی ها در چند دهه گذشته و ظرفیتهای تحول اساسی تولیدی و اقتصادی آنان، همراه با ارائه كیفیت ممتاز فرآورده ها و خدمات، انگیزه اساسی حركت در سمت تحول روندهای مدیریت برای دستیابی به كیفیت برتر و روشهایی بوده است كه مسائل پیچیده سازمانهای امروزی را پاسخگوست. از آنجایی كه بحث مدیریت كیفیت با سیستم و سازمان ارتباط دارد و مدیریت بدون توجه به محیط و سیستم درون آن معنــی پیدا نمی كند به شرح سه واژه زیر می پردازیم :

سیستم

مجموعه ای از اجزاء كه روابط متقابل و نقش هركدام از اجزاء را درتامین هدفهای سازمانی موردمطالعه قرار می دهد. در بحث از مدیریت و كیفیت توجه كامل به سیستم و سازمان است.

مدیریت

 از مدیریت تعاریفی مختلف شده است ازجمله هماهنگ كردن منابع انسانی و مادی برای نیل به هدف و یا فرایندی كه به وسیله آن كوششهای فردی و گروهی به منظور نیل به هدف مشترك هماهنگ می شود و بالاخره مدیریت انجام دادن كارها توسط دیگران است و به عبارت دیگر مدیریت هم علم است و هم هنر. یك مدیر برای پیش بردن اهداف سازمان خود نیازمند برنامه ریزی، سازماندهی، ایجاد انگیزش در كاركنان و كنترل دریافت بازخورد از عملكرد سازمان به منظور تطابق فعالیتها با برنامه ریزی به عمل آمده و تحقق اهداف سازمانی است.

كیفیت

 درعین حال كه واژه رایج و آشنایی است ولی تفاسیر گوناگونی از آن می رود كه لازم است در هر سازمانی تعریف توافق شده از كیفیت برای افراد روشن شود. دكتر ابوالفتح لامعی در كتاب مبانی مدیریت كیفیت، كیفیت را این چنین تعریف می كند «كار درست را انجام دادن، به نیازها و انتظارات مشتریان پاسخ دادن».مفهوم كیفیت ریشه در كار متخصصان صنعتی دارد. اهمیت كیفیت در سالهای 1940 و 1950 موردتوجه قرار گرفت. اول در بخش تولید و بعد بر روی بخشهای خدماتی كاربرد یافت. مبتكر واژه كنترل جامع كیفیت یعنی فایگنبام در سال 1951 كیفیت را این چنین تعریف می كند. كیفیت یعنی توانایی یك محصول در برآوردن هدف موردنظر كه با حداقل هزینه ممكن تولید شده باشد، شاید پنج نفر از مشهورترین رهبران نظریه كیفیت كه تاثیر اساسی در صنعت امروز جهان داشته اند، ادوارد دمینگ،فیلیپ كرازبی، جوزف جوران، تاگوچی وایشی كاوا باشند. دمینگ تامین رضایت مشتری و كاستن تغییرات را در تعریف كیفیت گنجانده است و كرازبی كیفیت را مطابق یك محصول یا خدمت با الزامات (ویژگیها و استـــانداردهای) از پیش تعیین شده تعریف می كند.

مقدمه

پلاستیکها جزء ضایعاتی هستند که به دلیل مصرف روزافزون, درصد بالایی از پسماندها را تشکیل می دهند. پیش از آن که وارد این بحث گردیم بد نیست برای مقدمه مروری بر موارد مصرف و خواص این مواد و منشا تولید آنها داشته باشیم.

پلاستیکها موادی هستند که به علت سهولت قالبگیری و شکل دهی کاربرد فراوانی در صنایع بسته بندی دارند و بعضا به دلیل استحکام زیاد , پایداری حرارتی بالا, چقرمگی زیاد و مقاومت در برابر خوردگی , در تولید قطعات برای صنایع خودرو, الکترونیک,و هواپیما سازی, و حتا فضانوردی و موشک سازی کاربرد دارند. یعنی از ساک دستی و ظروف پلاستیکی تا چرخ دنده های مهندسی ,بدنه خودرو, روکش سیم و کابل, کفپوش سالنها و وسایل پزشکی و غیره استفاده می گردند. بنابراین و به دلایل فوق جایگزین مناسبی برای فلزات هستند.به همین میزان نیز ضایعات آنها روز به روز افزایش می یابد.

به طور کلی پلاستیکهای ضایعاتی در ایران از سه منشاء تولید می گردند.

پسماند شهری

صنعتی

بیمارستانی.

 به طوری که با توجه به آمارهای به دست آمده از آنالیز پسماند شهری بیشترین منبع ضایعات پلاستیک از پسماند شهری است که توسط صاحبان این صنعت خریداری و مورد بازیافت قرار می گیرند که برای نمونه آنالیز یک شهر توریستی که روزانه 100تن زباله دارد توسط شهرداری به شرح ذیل اعلام گردیده است.

مواد ارگانیک  70.4

نایلون    6.1

مواد لاکی(پلاستیکهای تزریقی)   2.6

فلزات آهنی و غیر آهنی 2.3

منسوجات 2.1

مواد سلولزی    6.4

پلی اتیلن ترفتالات   5.8

کفش و دمپایی 0.6

سایر مواد  3.7

آنچه از پلیمرها لازم است بدانیم

پلیمرها چه ترکیباتی هستند؟

پليمر يا ملکول بزرگ ، يا ماکرو ملکول ها به موادی گفته می شود که از بهم پيوستن تعداد بسيار زيادی ملکول کوچک يا منومر تشکیل شده اند که بين آنها پيوند شيميايی کووالانسی  وجود دارد.

بنابراین هر ملکول سنگین پلیمر از تعداد بسیار زیادی واحد ساختمانی تکرار شونده که به آن مونومر گفته می شود ، ساخته شده است .
( یک = mono  ، قسمت = mer )  ← یک قسمتی = monomer  ← بسپار = Polymer

n (CH2 = CH  )     →       ~CH2 -CH- CH2 -CH-CH2  -CH~

برای روشن شدن موضوع یک رشته تسبیح را در نظر بگیرید که دانه های هر تسبیح  نماد یک مونومر, نخ آن  نماد پیوند کوولانسی و کل یک زنجیر تسبیح را یک پلیمر فرض نمایید.جالب است که هرچه تعداد دانه های مونومر بیشتر باشد خواص پلیمر مورد نظر بهتر خواهد بود.و برای اینکه ماده ای پلیمر محسوب گردد باید تعداد این دانه ها 1000عدد باشد.اگر تعداد دانه ها کم باشد برای مثال 10تا 100 عدد باشد الیگومر گفته می شود.
در مقايسه وزن ملکولی یک پلیمر با وزن ملکولی ساير مواد آلی مانند متان CH4 سبکترين ( 16 ) و تری گليسريد با وزن ملکولی ( 100 ) ,پلیمر تقريباً  سنگين ترين ماده هستند .

روشهای بازیافت

با توجه به مصرف روز افزون پلاستیکها در صنایع مختلف به صورت کوتاه مدت (بسته بندی و یکبار مصرف) و بلند مدت (پلاستیکهای مهندسی)در کشورهای مختلف برای استفاده بهینه از ضایعات ,روشهای بازیافت مختلفی بکار می برند.

 به  طور کلی3  روش برای بازیافت پلیمرها وجود دارد:

بازیافت مکانیکی

بازیافت شیمیایی

بازیافت انرژی

لازم به یادآوری است که قبل از فرایند هر نوع فرایند بازیافت می بایست ضایعات جمع آوری,  تفکیک و یا جداسازی شوند.عملیات جداسازی در بازیافت بسیار مهم است.زیرا اگر جداسازی بخوبی انجام نشود محصولات بازیافتی کیفیت بالایی نخواهند داشت و به همین دلیل در سایت مقالات کاملی برای علاقمندان در مورد روشهای جداسازی آورده شده است.

بازیافت مکانیکی

متداولترین روش بازیافت ,بازیافت مکانیکی است که در ایران و سراسر دنیا استفاده می شود.

بازیافت مکانیکی شامل فرایندی است که طی آن ضایعات پلیمری به روشهای مکانیکی نظیر خردکردن ,شستن , آبگیری ,خشک کردن , ذوب کردن و شکل دهی بازیافت می گردند بدون اینکه ماهیت آن ها تغییر یابد و به ماده جدیدی تبدیل گردند.

پلاستیکها

پرمصرفترین پلاستیک دنیا

پلی اتیلن پرمصرفترین پليمر در دنیا از دسته ترموپلاستيك ها و متعلق به خانواده پلي اولفين هاست و نمايان گر بزرگترين گروه از ضايعات پلاستيكي مي باشد.این پلیمر کاربرد فروانی در صنعت بسته بندی دارد.برای مثال کیسه ها و دبه ها, بطری های شیر, قاشقهای پلاستیکی در آشپزخانه را می توان نام برد.خواص PE به طور گسترده اي به درجه شاخه اي بودن زنجير آن بستگي دارد.

نحوه تولید گریدهای اصلی پلی اتیلن

PE در دو شكل اصلي به نام هاي پلي اتيلن با چگالي بالا(HDPE) و پلي اتيلن با چگالي پايين (LDPE) موجود مي باشد.این پلیمر از طريق پليمریزاسيون راديكالي اتيلن توليد ميشود. براي رسيدن به جرم مولكولي بالا به دليل تبخير بالاي مونومر ͵ واكنش را در فشار بالا (atm 1500-1300) و دماي بالا ( C° 300-80) نگه ميدارند. در اين شرايط سخت پليمر حاصله يك پليمر با درجه بالايي از زنجيرهاي  شاخه اي كوتاه و بلند است كه كريستاليتي را تا حدود 50% محدود ميكند و سبب يك گستره ذوب نسبتا پهن ميگردد.HDPE با استفاده از كاتاليست فيليپس و يا زيگلر_ناتا توليد ميشود و و این پليمر خطي تر و درجه كريستاليتي بالاتری از LDPE دارد.

سیستم خنک کاری خودرو

وظیفه دستگاه خنک کاری موتور احتراقی ان است که از بالا رفتن درجه حرارت موتور و ایجاد ضایعات در اجزای موتور جلوگیری نماید. آب در اطراف سیلندر و سرسیلندر در مجاری مخصوصی حرکت می کند .برای اینکه سرعت خنک کاری مواضع گرم افزایش یابد توسط پمپی آب را به حرکت در میآورند . پمپ اب یا واتر پمپ وظیفه دارد اب را قسمت پایین رادیاتور کشیده وان را به مجاری اطراف سیلندر برساند. اب پس از گرفتن  گرمای سیلندرهابه سر سیلندر هدایت گردیده و گرمای محفظه احتراق و سیت سوپاپها را نیز گرفته و بوسیله لوله لاستیکی از بالا به رادیاتور می ریزد.

خصوصیات سیستم خنک کننده

1-      کاهش گرمای اب (تا درجه حرارت c80)

توجه :درجه حرارت اب موتور نباید بیش از c3 بالاتر از حد مجاز باشد.

2-      جریان هوای خارج را کشیده اب رادیاتور را خنک می کند.

سیسنم خنک کاری ترموسیفون

اساس کار ترموسیفونبر اصل انبساط  و انقباض  حجم اب بعلت تغییرات  درجه حرارت استوار  است  قبل  از سال  1940 میلادی  ترموسیفون تنها روش خنک کاری مو تورهای احتراقی محسوب می گردید. در این روش اب داغ از لوله نسبتا قطوری که در بالای موتور قرار داشته  در اثر خاصیت  جابجائی انتقال  پیدا نموده و به  بالای رادیاتور میریزد. اب گرم در رادیاتور سرد شده و منقبض می گردد  و چون اب سرد  دارای  وزن مخصوص  زیادتری میباشد  به پائین رادیاتور جریان پیدا کرده و چرخش خود به خود ان ادامه می یابد. در این روش عمل تبادل حرارت بکندی انجام می شود.

سیستم روشنایی خودرو

سیستم روشنایی وسایل نقلیه موتوریکه شامل چراغ جلو، فلاشرهایی که در قسمت جلو، عقب و کنار خودرو و در بعضی موارد روی سقف خودرو قرار دارد میباشد. هدف از این سیستم روشن کردن مسیر برای راننده، مشخص بودن خود خودرو و ارائه اطلاعاتی در خصوص اندازه، موقعیت قرارگیری خودرو و سرعت حرکت خودرو می‌باشد.

رنگ نور چراغ های خودرو نیز استاندارد شده هستند این استانداردها برای اولین بار در سال ۱۹۴۹تحت عنوان کنوانسیون وین مشخص گردید. بعدها در سال ۱۹۶۸این استانداردها تحت عنوان کنوانسیون ملل متحد به شکل کنونی تغییر یافت. به عنوان نمونه چراغ جلو باید به رنگ سفید یا زرد باشد و چراغ های راهنما به رنگ نارنجی درآمد و سایر رنگها بجز برای خودروهای اورژانس ممنوع شد.

سامانه (سیستم) برق رسانی خودرو

باتری

دستگاهی است که انرژی شیمیائی را به انرژی الکتریکی تبدیل می کند. به عبارت دیگر انرژی الکتریکی را به صورت انرژی شیمیائی در خود ذخیره کرده سپس به صورت انرژی الکتریکی پس می دهد. هر باتری دارای دو قطب می باشد که صفحات مثبت در داخل باتری بهم متصل شده تشکیل قطب مثبت و صفحات منفی نیز به هم وصل شده قطب منفی را تشکیل می دهند.

مدارهای الکتریکی

مدارهای اصلی الکتریکی خودروها عبارتند از:

1- مدار جرقه                2- مدار شارژ                     3-مدار روشنائی

علاوه بر مدارهای اصلی فوق ،در اکثر خودروها مدارهای فرعی نیز وجود دارد که از جمله مدار استارت ،مداربوق،مداربرف پاک کن،وغیره می باشد.

قرآن کریم در اهمیّت نجات انسان از مرگ در آیه 32 سوره مائده می فرماید : « وَ مَن اَحیاها فَکَ ََإنمًا اَحیا النّاسَ جَمیعاً : یعنی هرکه نفسی را حیات بخشد ( از مرگ نجات دهد ) مثل آن است که همه مردم را حیات بخشیده »

در باره اهمیّت تصادفات وسائط نقلیه موتوری زمینی و تلفات انسانی و هزینه های مادی و معنوی که برای آنها می پردازیم مکرّر سخن به میان آمده است و همچنان موضوع در مقام طرح مسئله است. و در این میان دغدغه اصلی سازمان های متولّی امر ترافیک ارائه راه کارهای ایمنی ترافیک است. و تحقیق ایمنی ترافیک در بررسی عوامل مهم راه ، وسیله نقلیه ، مهارت  انسان و شرایط محیطی و جوّی نهفته است . و بعضاً این عوامل ، علل وقوع حوادث رانندگی را مبهم و پیچیده می نمایند ، که کارشناس تصادفات در تشخیص علت تامه تصادف دچار شک و تردید و سردرگمی می گردد. لذا لازم است به جای نگاه ساده اندیشی ، با تحقیق عالمانه به تحلیل علّل وقوع حوادث رانندگی پرداخته و به جهت جلوگیری از تکرار آنها با استناد به قوانین و آئین نامه های مرتبط به راه کارهای اجرایی و اصلاحی اندیشه شود.

امروزه با رشد روزافزون وسایل نقلیه در کشورهای درحال توسعه ، سطح ایمنی راهها درحال کاهش بوده و آمار تصادفات وتلفات انسانی ، رشد فزاینده ای را نشان میدهد . یکی از دلایل بروز تصادفات ناگوار ، نقص راه می باشد . این نقصیه نشان میدهد مجریان امر در مراحل امکان سنجی ،طراحی ، ساخت و در بهره برداری از پروژه های راه موارد و استاندارد های مرتبط با ایمنی راه را رعایت نکرده اند که موجب شکل گیری مقاطع و نقاط حادثه خیز در شبکه راههای کشوری میگردد. از این رو بسیاری از کشورهای در حال توسعه برای به حداقل رساندن تلفات و ضایعات حاصل از سوانح و تصادفات رانندگی ، اقدام به اصلاح هندسی معابر و رفع نقاط حادثه خیز و با رعایت ممیزی ایمنی راه می نمایند تا مهندسان راه حداقل یک سطح کیفی مناسب از ایمنی راه را ارائه دهند . تا مورد بهره برداری سریع و بی خطر در بخش حمل و نقل قرار گیرد ودر ساخت راههای جدید مصمّم به رعایت استانداردهای جهانی و داخلی ایمنی راه باشند.در کشور ما بدلیل عدم توجه کافی به مسائل ایمنی در طراحی و برنامه ریزی حمل و نقل ، از سوی سازمانهای اجرایی که مسئولیت ایمنی راه در حوزه ترافیک را دارند ، هرساله بر آمار تلفات جانی در تصادفات رانندگی و خسارات مالی ناشی از آن افزوده میگردد.

نقص راه یکی از عوامل ذیمدخل در بروز حوادث رانندگی می باشد که نقص آن در نظریه کارشناسی کارشناسان جوان راهور ناجا پنهان مانده است . لذا در  این مقاله به بحث نواقص ایمنی راه و قصور سازمان های اجرایی مسئول ایمنی در حوزه ترافیک در مقابل کاربران راه مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد . تا انشاءاله حقوق شهروندی در بهره مندی از راه استاندارد رعایت شود.

جوشکاری یکی از روشهای تولید می باشد. هدف آن اتصال دایمی مواد مهندسی (فلز، سرامیک، پلیمر، کامپوزیت) به یکدیگر است به گونه ای که خواص اتصال برابر خواص ماده پایه باشد. 

تاریخچه جوشکاری

چون احتیاجات بشر ، اتصال و جوش در همه موارد را خواستار بوده است، لذا مثلاً از رومی های قدیم ، فردی به نام "پلینی" از لحیم به نام آرژانتاریم وترناریم استفاده می کرد که دارای مقداری مساوی قلع و سرب بود و ترنایم دارای دو قسمت سرب و یک قسمت قلع بود که هنوز هم با پرکنندگی مورد استفاده قرار می گیرند.

دقت و ترکیبات شیمیایی و دستگاههای متداول طلاسازی از قدیم الایام در جواهرات با چسباندن ذرات ریز طلا بر روی سطح آن با استفاده از مخلوط نمک و مس و صمغ آلی که با حرارت ، صمغ را کربونیزه نموده ، نمک مس را به مس احیاء می کنند و با درست کردن آلیاژ طلا ، ذرات ریز طلا را جوش می دهند و تاریخچه ای به شرح زیر دارند:

"برناندوز" روسی در 1886 ، قوس جوشکاری را مورد استفاده قرار داد.

"موسیان" در 1881 قوس کربنی را برای ذوب فلزات مورد استفاده قرار داد.

"اسلاویانوف" الکترودهای قابل مصرف را در جوشکاری بکار گرفت.

"ژول" در 1856 به فکر جوشکاری مقاومتی افتاد.

"لوشاتلیه در 1895 لوله اکسی استیلن را کشف و معرفی کرد.

"الیهو تامسون" آمریکائی از جوشکاری مقاومتی در سال 7-1876 استفاده کرد.

چون علم جوشکاری همراه با گنج تخصصی بود، یعنی هر جوشکار ماهر در طی تاریخ درآمد زیادی داشت، سبب شد که اسرار خود را از یکدیگر مخفی نمایند. مثلاً هنوز هم در مورد لحیم آلومینیوم و آلیاژ ، آن را از یکدیگر مخفی نگه می دارند. در جریان جنگهای جهانی اول و دوم جوشکاری پیشرفت زیادی کرد. احتیاجات بشر به اتصالات مدرن – سبک – محکم و مقاوم در سالهای اخیر و مخصوصاً بیست سال اخیر ، سبب توسعه سریع این فن گردید و سرمایه گذاری های عظیم چه از طرف دولتها و چه صنایع نظامی و تخصصی در این مورد اعمال گردید و مخصوصاً رقابت های انسانها در علوم هسته ای (که فقط برای صلح باید باشد ) ، یکی دیگر از علل پیشرفت فوق سریع این فن در چند ده سال اخیر شد که به علم جوشکاری تبدیل گردید.

گروههای مختلف جوشکاری

- لحیم کاری

- جوشکاری فشاری و پرسی

- جوشکاری ذوبی

- جوشکاری زرد

چون مواد و فلزات تشکیل دهنده و جوش دهنده و گیرنده از لحاظ متالوژیکی بایستی دارای خصوصیات مناسب باشند، بنابراین جوشکاری از لحاظ متالوژیکی بایستی مورد توجه قرار گیرد که آیا قابلیت متالوژی و فیزیکی جوشکاری دو قطعه مشخص است؟ پس از قابلیت متالوژی ، آیا قطعه ای را که ایجاد می کنیم، از لحاظ مکانیکی قابل کاربرد و سالم است؟

آیا می توانیم امکانات و وسائل برای نیازها و شرایط مخصوص این جوشکاری ، مثلاً گاز و دستگاه را ایجاد نمائیم و بر فرض ، ایجاد نیرو در درجه حرارت بالا یا ضربه زدن در درجه حرارت پایین ممکن باشد؟ زیرا استانداردهای مکانیکی و مهندسی و صنعتی جوشکاری باید در تمام این موارد رعایت شود تا جوش بدون شکستگی و تخلخل و یا نفوذ سرباره و غیره انجام گیرد.

تکرار می شود در جوشکاری تخصصی و اصولاً تمام انواع جوش ، قابلیت جوش خوردن فلزات را باید دقیقاً دانست. در مورد مواد واسطه و الکترود و پودر جوش ، باید دقت کافی نمود. محیط لازم قبل و در حین جوشکاری و پس از جوشکاری را مثلاً در مورد چدن ، باید بوجود آورد.

گازهای دستگاههای مناسب و انتخاب فلزات مناسب از لحاظ ذوب در کوره ذوب آهن و بعد در حین جوشکاری از لحاظ جلوگیری از صدمه گاز - آتش و مشعل و برق و هوای محیط و وضعیت جسمانی و زندگی جوشکار ، خود نکات اساسی دیگر هستند که مشکلات جوشکاری می باشند.

مشکلات و گرفتاریهای صنعت جوشکاری

جوشکاری در حقیقت ایجاد کارخانه ذوب آهن و فلزات در مساحتی حداکثر 2×2 متر و نقطه حساس جوشکاری چند سانتیمتر است، زیرا همان درجه حرارت کارخانه ذوب آهن در محل جوشکاری در یک نقطه ایجاد می گردد. مسلم است که چنین کار عظیمی احتیاج به ابتکار و تخصص و مواد و متخصص و وسائل مدرن دارد تا بتوان از این ذوب آهن چند سانتیمتری استفاده صحیح نمود.

شاید اضافه گوئی نباشد که در هیچیک از رشته های فنی تا این اندازه احتیاج به سرمایه گذاری و رعایت جوانب فنی و غیر فنی ضروری و لازم نباشد.

عوارض و سوانح ناشی از عوامل فیزیکی مربوط به جوشکاری

در موقع جوشکاری ، از عوامل فیزیکی مورد تاثیر یا حاصل از عمل جوشکاری ممکن است خطراتی متوجه جوشکار شود که در:

دسته اول: برق گرفتگی

دسته دوم: سوختگی

دسته سوم: ورود اجسام خارجی به داخل چشم

را می توان نام برد.

 برق گرفتگی و عوارض حاصل از تاثیرات جریان برق

مسلم است اگر نقصی در سیم کشی وسائل برقی که برای جوشکاری با برق بکار می روند، وجود داشته باشد یا جوشکار نکات ایمنی لازم مربوط به برق را مراعات ننماید، خطر برق گرفتگی برای او وجود خواهد داشت و چنانچه جوشکار در ارتفاع مشغول جوشکاری باشد، مخاطرات حاصله از سقوط و در نتیجه شوک - ضربه الکتریکی نیز بر ضایعات حاصل از برق گرفتگی افزوده خواهد شد.

نشانه های حاد و فوری برق گرفتگی از مور مور شدن و یا شوک خفیف تا شوک شدید و قطع تنفس و متزلزل شدن ضربان قلب و عاقبت به مرگ منجر می شود. هنگامی که برق گرفتگی ، ایجاد شوک نماید و شخص در ارتفاع مشغول کار است، خطر سقوط و افتادن از ارتفاع روی زمین و روی وسایل و ماشین و غیره ، باعث پیدا شدن جراحات شدید شده ، وضع مصدوم را وخیم خواهد ساخت. بنابراین پیشنهاد می شود حتی المقدور جوشکاری را در سطح پایین انجام داد.

شدت ضایعات و مخاطرات حاصل از برق گرفتگی ، بستگی به عوامل زیر دارند:

نوع جریان برق: اصولاً در هر ولتاژی ، جریان برق متناوب AC ، خطرناکتر از جریان برق DC مستقیم می باشد و یا به عبارت دیگر ، خطر شوک الکتریکی در جریان متناوب بیشتر است. در حالیکه خطر سوختگی در جریان مستقیم نیز بیشتر است.

تاثیر ولتاژ: شدت شوک الکتریکی حاصل از برق گرفتگی ، بستگی به میزان ولتاژ برق مربوط به آن دارد و هرچه ولتاژ بیشتر باشد، شدت شوک حاصله بیشتر خواهد بود. در هر صورت ولتاژ بین 200 تا 250 ولت که ولتاژ معمولی برق شهر است، خطرناک بوده ، اغلب ضایعات شدید بوجود آورده ، ممکن است سبب مرگ شود.

شدت جریان: شدت جریان 15 تا 20 میلی آمپر با فرکانس HZ 50 ولتاژ بالا ممکن است باعث چسبیدن دست مصدوم به سیم برق شده ، مانع رهائی وی گردد. این امر ممکن است تا موقع رسیدن نجات دهنده ادامه یابد. در این جریان ممکن است ضایعات کشنده ای ایجاد شود.

فرکانس: در تواتر بین HZ 50 تا HZ 80 هرتز شوک یا ضربه الکتریکی ممکن است بوجود آید. ولی در فرکانس های بالا بین 30000 تا 100000 هرتز ، خطر کمتری وجود دارد، زیرا بوسیله پرتاب ، شخص را از منبع خطر دور می کند.

مقاومت بدن انسان: مقاومت بدن انسان بین 500 تا 50 متغیر است ( اهم ). هر چه مقاومت در سر راه تماس منبع الکتریک با بدن ( پوست خشک – ضخامت کف پا ) بیشتر باشد، خطر شوک وارده کمتر است و یا بالعکس.

مدت تماس: تماس برق با بدن در مدت زمان بین 1 تا 3 ثانیه ممکن است توقف قلب و فوت مصدوم را همراه داشته باشد. در هر صورت چنانچه شخصی دچار برق گرفتگی شود، از ضایعات و عوارض ذکر شده در بالا جان سالم بدر برد. معمولاً بهبود کامل می یابد و عوارض ، نادر می باشد.

مسائل مهم جوشکاری

تربیت متخصص و کاردان و کارشناس

جوشکاری ، یکی از رشته های پرهزینه در صنعت و آموزش ابتدائی و عالی است. انتخاب افراد و جوانان در هر سن و مدارج تحصیلی و کارخانه ای ، با داشتن قدرت تحمل کار با آتش ، قدرت تحمل خطرات و آموزش تخصصی به این جوانان بسیار مشکل است. زیرا سرمایه های عظیم آموزشی احتیاج دارد تا یک متخصص به تمام معنی یا یک مهندس جوشکار واقعی تربیت شود.

تهیه ماشین آلات مخصوص

تهیه ماشین آلات مدرن و مفصل جوشکاری احتیاج به بودجه های عظیم دارد تا بتوان از انواع ماشین آلات مدرن بهره گیری نمود، مخصوصاً در آموزش که باید همه جانبه باشد. بعضی اوقات تمام وسایل کارخانجات شهر و مراکز آموزشی ، کافی برای ارائه کل تخصص نمی باشن. و اشکال تراشی و نبودن بودجه و خرید و کمک به ساخت نیز گرفتاری دیگری است.

رعایت نکات ایمنی

رعایت نکات ایمنی و تخصصی ایمنی ، خود یکی دیگر از مشکلات عظیم جوشکاری است، بطوری که فرضاً انفجار یک کپسول مانند یک بمب می تواند جان صدها نفر را به خطر اندازد، در حالیکه مثلاً در کارگاه تراش و ریخته گری ،خطرها تا این حد بالا نیستند و کوچکترین بوی گاز ناشی از عدم اتصالات صحیح و اصولی ، ممکن است جان عده ای را به خطر اندازد. همان طوریکه تربیت متخصص ، احتیاج به بودجه های عظیم آموزشی برای خرید وسائل و کتب بطور همزمان دارد، هزینه های دیگر جوشکاری جهت جلوگیری از هر نوع انفجار و احتراق در کارگاهها و صدمه به بدن و چشم جوشکار و افراد حاضر در کارگاه می باشد.
بدین جهت جوشکاری را رشته ای پر خرج نام نهاده اند. مسلم است که این مخارج عظیم در استفاده از اتصالات جوش حذف خواهند شد. یعنی اینکه اتصالات پر خرج و مفصل پیچ و پرچ وقتی با جوشکاری جایگزین شوند، مخارج عظیم تشکیلات را در مدت کوتاهی تامین خواهند کرد.