- مرجع دانلود جدیدترین مقالات ورد و پاورپوینت

برچسب: جنگ جهانی اول

والیبال یک ورزش تیمی و ششمین ورزش محبوب و گسترده ترین ورزش در بعضی کشورهای جهان است که در آن بازیکنان در دو تیم شش نفره، در دو سوی توری قرار می گیرند و تلاش می کنند تا طبق قوانین بازی، توپ را از روی تور در زمین تیم مقابل فرود آورند. طول زمین والیبال ۱۸ متر و عرض آن ۹ است. هرتیم حداقل باید ۳ ست (یا دست) از ۵ پنج ست بازی را ببرد، تا بتواند پیروز مسابقه شود.

والیبال در سال ۱۸۹۵ در کشور آمریکا و توسط ویلیام مورگان ابداع شد. سپس به سرعت فراگیر شد به طوری که در بازی های المپیک تابستانی ۱۹۶۰ برای نخستین بار در برنامه بازی های المپیک قرار گرفت و امروزه تقریباً در تمام دنیا بازی می شود. این رشته تقریباً برای تمام گروه های سنی مناسب است و وسایل بازی شامل توپ و تور است. امروزه، بیش از ۸۰۰ میلیون بازیکن والیبال در سراسر جهان وجود دارند، که ۴۶ میلیون نفر از آن ها از ایالات متحده آمریکا هستند. بر اساس اطلاعات کمیته المپیک، والیبال بالاتر از فوتبال، تنیس و دیگر ورزش ها محبوب ترین ورزش بازی های المپیک است. والیبال قهرمانی جهان قدیمی ترین و مهم ترین رویداد والیبال پس از بازی های المپیک است که هر چهار سال یک بار با شرکت تیم های ملی والیبال مردان و زنان برتر دنیا در یکی از کشورهای جهان برگزار می شود. علاوه بر این، جام جهانی، لیگ جهانی و جام بزرگ قهرمانان جهان به ترتیب معتبرترین تورنمنت های والیبال در جهان هستند. لیگ های متعددی از جمله لیگ سری آ، سوپر لیگا سری آ، سوپر لیگ، پرو آ و پلاس لیگا در کشورهای مختلف به وجود آمده اند که جزو مسابقات داخلی آن کشور محسوب می شوند.

واژه شناسی

اصطلاح والیبال (به انگلیسی: Volleyball) از ترکیب دو بخش والی (به انگلیسی: Volley) به معنای رگبار یا شلیک به طور دسته جمعی و بال (به انگلیسی: Ball) به معنای توپ و گلوله ایجاد شده است. درگذشته، و در زمان ابداع والیبال توسط ویلیام جی. مورگان، او نام این بازی را مینتونت (به انگلیسی: Mintonette) نامید که حداقل اصطکاک میان اعضای دو تیم ایجاد شود. بعدها، زمانی که آلفرد اس. هالستد مشغول تماشای این ورزش بود، نام آن را به «والیبال» تغییر داد که به دلیل حرکت این بازی که همانند «رگبار توپ» در امتداد زمین و از بالای تور است، بود.

پیشینه

ویلیام مورگان

بازی والیبال، در اصل به نام مینتونت، در سال ۱۸۹۵ (میلادی) توسط ویلیام مورگان پس از گذشت چهار سال از اختراع بسکتبال، ابداع شد. مورگان فارغ التحصیل کالج اسپرینگفیلد ماساچوست، والیبال را با ترکیبی از بسکتبال، بیس بال، تنیس و هندبال طراحی کرد. اولین تور والیبال، که قرض گرفته شده از ورزش تنیس بود، فقط کمتر از ۱ متر (۳ فوت) ارتفاع داشت. در ۷ ژوئیه ۱۸۹۶ (میلادی)، اولین بازی رقابتی والیبال انجام شد. کارگران انجمن مسیحیان مردان جوان (YMCA)، بازی را از هولیوک، ماساچوست به مدارس میسیونری آمریکا در آسیا بردند. والیبال به سرعت در آسیا به ورزش بسیار محبوب تبدیل شد و به عنوان ورزشی از بازی های شرقی در اوایل سال ۱۹۱۳ (میلادی) تبدیل شد. والیبال هم چنین در روسیه نیز محبوب شد. هنگامی که رقابت های بین المللی به طور منظم در سال ۱۹۵۰ (میلادی) آغاز شد، روسیه تیم برجسته ای از این رقابت ها بود. در طول جنگ جهانی اول، نیروهای ایالات متحده، والیبال را به اروپا معرفی کردند.

در سال ۱۹۱۶، انجمن مسیحیان مردان جوان که دانش آموزان کالج اسپرینگفیلد ماساچوست بودند، موفق به القای انجمن ورزشی قدرتمندی در دانشگاه شدند که به انتشار قوانین و مجموعه ای از مقالات مرتبط با والیبال می پرداخت، و کمک قابل توجهی به رشد سریع والیبال در میان دانشجویان جوان دانشگاه می کرد. در سال ۱۹۱۸، تعداد بازیکنان هر تیم از نه نفر به شش نفر محدود شد، و هم چنین در سال ۱۹۲۲، تعداد مجاز برای بازی با توپ در طرف به حداکثر سه عدد تغییر کرد. در طول سال های بعد مشخص شد که قوانین استاندارد برای مسابقات بازی مورد نیاز است، و در نتیجه در سال ۱۹۲۸ (میلادی) سازمان انجمن والیبال ایالات متحده (USVBA) تشکیل شد. تا اوایل ۱۹۳۰ (میلادی)، والیبال بیشتر یک بازی برای گذراندن اوقات فراغت و تفریح و سرگرمی بود، و فقط چند فعالیت در محدوده رقابت های بین المللی وجود داشت. هم چنین قوانین مختلفی از این بازی در قسمت های مختلف جهان وجود داشت. با این حال، بسیاری از کشورها در مسابقات قهرمانی ملی به رقابت با یکدیگر می پرداختند (به عنوان مثال در شرق اروپا که بازی به سطح استاندارد قابل توجهی رسیده بود).

دو سال بعد از ایجاد سازمان انجمن والیبال که بعدها به والیبال آمریکا تغییر نام کرد، اولین بازی والیبال ساحلی دو نفره در جهان برگزار شد؛ که باعث به وجود آمدن انجمن والیبال ساحلی در سال ۱۹۶۵ (میلادی) در کالیفرنیا شد. قبل از آن، در سال ۱۹۴۷ (میلادی) فدراسیون بین المللی والیبال یا به اختصار اف آی وی بی (FIVB) تأسیس شد. بازیکنان حرفه ای نیز تحت نظارت والیبال حرفه ای آمریکا (AVP) در سال ۱۹۸۳ (میلادی) درآمدند. در طول بازی های المپیک تابستانی ۱۹۸۴، ورزشکاران مرد و زن آمریکایی مدال طلا و نقره مسابقات والیبال داخل سالنی را کسب کردند. سپس در سال ۱۹۹۶ (میلادی)، والیبال ساحلی دو نفره رسماً وارد بازی های المپیک شد.

تاریخچه بسکتبال

زادگاه بازی بسکتبال آمریکاست. این بازی در اوایل پاییز سال ۱۸۹۱ میلادی توسط شخصی به نام جیمز نای اسمیت پایه ریزی و ابداع شد. اما از قرن ها پیش در میان ساکنان نقاط مختلف قاره آمریکا، به ویژه آمریکای مرکزی و جنوبی انواعی از بازی و مسابقه رایج بوده که کم و بیش به بسکتبال شباهت داشته است.

در ایران، نوعی بازی سنتی و قدیمی در میان گله دارها متداول است که آن را (پولو) (Polo) می نامند. در این بازی، دو تیم سوار بر اسب در میدانی وسیع به تاخت و تاز می پردازند و هر تیم کوشش می کند توپی را که شش حلقه (مانند دستگیره) بر بدنه آن هست، با پرتاب کردن و پاس دادن به یاران خودی، به آن سوی میدان برساند و از حلقه و توری سبدی که در انتهای میدان بر روی ستونی چوبی نصب شده عبور دهد. این بازی تا حدی شبیه بسکتبال است اما شباهت بازی پوک تا پوک با ورزش بسکتبال بیش از پیش است. پوک تا پوک، در میان اقوام متمدن قاره آمریکای جنوبی و مرکزی رواج بسیار داشت به ویژه اقوام مایا و تولتک (در ناحیه مکزیک کنونی) این بازی با توپ و حلقه های ثابت در میدانی وسیع انجام می شد.

تولد بسکتبال

جیمز نای اسمیت یک پزشک کانادایی بود که به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و تابعیت آن کشور را گرفت. در سال ۱۸۹۱ یعنی زمانی که دکتر نای اسمیت در دانشگاه ورزش اسپرینگ فیلد (واقع در ایالت ماساچوست آمریکا) درس می داد، رئیس دانشگاه از او خواست ورزشی ابداع و اختراع کند که دانشجویان بتوانند در فصل زمستان در سالن به آن بپردازند تا آمادگی جسمانی خود را برای پرداختن به مسابقات میدانی فوتبال، هاکی و بیسبال، در فصل بهار و تابستان حفظ کند.

  نخستین تیم بسکتبال دانشگاه کانزاس در ۱۸۹۹ میلادی

دکتر نای اسمیت پس از بررسی رشته های موجود ورزشی، دریافت که ورزش جدید باید:

توپ در آن نقش داشته باشد.

به صورت گروهی به اجرا در آید.

اصل رقابت در آن رعایت شود.

بر مهارت استوار باشد.

هیچ گونه خشونتی و برخوردهای سخت بدنی مبتنی نباشد.

حاصل این افکار و اندیشه ها ورزشی شد به نام بسکتبال که امروزه پس از سپری شدن نزدیک به یک قرن و اندی از اختراع آن، از پرطرفدارترین و هیجان انگیزترین رشته های ورزش بین المللی است. دکتر نای اسمیت در شروع کار دو سبد که مخصوص حمل میوه بود بر دیوار دو طرف سالن ورزش دانشگاه و در ارتفاعی بلندتر از قد یک انسان قد بلند نصب کرد و به دو گروه از ورزشکاران جوان دانشگاه آموزش داد که توپی را دست به دست بدهند و سعی کنند آن را به درون سبد بیندازند. در این حال، تیم مقابل باید بکوشد که مانع از انجام این کار شود و توپ را هم از چنگ حریف بربایند و تصاحب کند. نخستین مسابقه ای که به این ترتیب و به صورتی تجربی ترتیب یافت میان دو تیم ۹ نفره در کالج اسپرینگ فیلد بود و اولین گل تاریخ بسکتبال را هم یکی از بازیکنان به نام «ویلیام چیلس» به سبد انداخت. بعدها شخصی به نام «فرانک ماهان» با توجه به اینکه در زبان انگلیسی سبد را بسکت (به انگلیسی: BASKET) و توپ را بال (به انگلیسی: BALL) می گویند، این ورزش را بسکتبال نامید. دکتر نای اسمیت، برای آنکه بازی بسکتبال خشن نشود، مقررات دقیقی برای آن به وجود آورد. بعضی از مقررات اولیه بسکتبال چنین بود:

بازیکنان حق نداشتند توپ را از دست هم بربایند.

بازیکنی که توپ را در اختیار داشت، نباید با آن راه برود یا بدود.

هل دادن و هر نوع خشونت ممنوع بود.

فقط بازیکنانی که توپ را در اختیار نداشتند می توانستند به هر طرف بدوند و جا بگیرند.

بازیکن توپ به دست باید توپ را به طرف یاران خود پرتاب کند و به آن ها برساند.

در آغاز، ته سبد هم بسته بود و هر بار که توپ به درون سبد می افتاد باید کسی به کمک نردبان توپ را از سبد بیرون بیاورد. در سال ۱۸۹۲ شخصی به نام «لئو آلن» سبد بسکتبال را که تا آن روز از ترکه چوب یا الیاف بود و به همین دلیل به زودی پاره و فرسوده می شد، از سیم بافت تا استحکام بیشتری داشته باشد.

دیری نگذشت که این ورزش جدید طرفداران زیادی در میان دانشجویان دانشگاه اسپرینگ فیلد و دیگر دانشگاه ها یافت. دکتر نای اسمیت هم مقررات و قوانین بسکتبال را کامل تر کرد و نسخه هایی از آن را به هر دانشگاه یا باشگاهی که علاقه مند بود ارسال داشت. این مقررات در سال ۱۸۹۲ میلادی به صورت کتابچه ای برای استفاده عموم منتشر کرد. در سال ۱۹۳۰ دکتر نای اسمیت کتابی درباره خواص بسکتبال تألیف کرد تا نشان دهد که بازی بسکتبال گرچه بسیار پرتحرک است اما حتی برای سالمندان هم خطری ندارد و آسیبی متوجه اعضای حیاتی بدن (قلب و کلیه) نخواهد شد.

قوانین ابتدایی

با گذشت زمان قوانینی برای انجام بازی وضع شد. مثلاً تعداد بازیکنان هر تیم ۹ نفر تعیین گردید. سپس به ۷ نفر تقلیل یافت و بالاخره این تعداد به ۵ نفر کاهش یافت و تثبیت شد. هر بازیکن می توانست در موقع وقوع خطا به جای کلیه بازیکنان تیم خود پرتاب آزاد را انجام دهد. هر تیم می توانست از شروع تا پایان بازی توپ را در زمین خود به طور دلخواه نگهداری نماید. هر بار که توپ گل می شد بازی با بین طرفین یا جامپ بال (به انگلیسی: jump ball) از وسط زمین ادامه می یافت. بازیکنان بلند قد می توانستند نزدیک سبد قرار گیرند و توپ را به آرامی در سبد جای دهند (قانون سه ثانیه وجود نداشت). در آن زمان سعی شد توجه مدیران مدارس و مسئولان سازمان های ورزشی را به آموزش بسکتبال جلب نمایند. باوجود این تلاش مداوم و پیگیر، آموزش بسکتبال برای مربیان حالت جنبی داشت و اساساً فعالیت آن ها در ورزش های رقابت آمیز دیگری مانند فوتبال آمریکایی یا راگبی متمرکز بود.

قوانین مینی بسکتبال

مینی بسکتبال ورزشی است که براساس بازی بسکتبال و برای بازیکنان ۱۱ و ۱۲ سال طرح ریزی شده است. هر تیم شامل ۱۲ بازیکن، یک مربی و یک سرپرست خواهد بود. اندازه زمین ۲۶ در ۱۴ متر می باشد. خطوط زمین مینی بسکتبال با آنچه در زمین بسکتبال ترسیم می شود مشابه است با این تفاوت که در مینی بسکتبال خط پرتاب ۳ امتیازی وجود ندارد. تخته ها بطور قائم در انتهای زمین قرار داده شده و با خطوط اصلی موازی است، اندازه تخته ۹۰ × ۱۲۰ سانتی متر می باشد. ارتفاع حلقه تا زمین ۲۶۰ سانتی متر با قطر ۴۵ سانتی متر می باشد. توپ با محیط ۷۳ سانتی متر و وزن ۴۷۵ گرم برای مینی بسکتبال استفاده می گردد. زمان بازی ۴ کوارتر ۱۰ دقیقه ای است که زمان استراحت بین کوارترهای اول و دوم، سوم و چهارم ۲ دقیقه و زمان استراحت بین دو نیمه بازی ۱۰ دقیقه می باشد.

۱۳ قانون اولیه بسکتبال

توپ را می توان با یک یا هر دو دست به هر جهتی پرتاب کرد.

به توپ می توان با یک یا هر دو دست به هر جهتی ضربه زد (مشت زدن به توپ مجاز نیست).

بازیکنان نمی توانند با توپ بدوند اما می توانند آن را از محلی که دریافت کرده اند پرتاب کنند. بازیکنی که در حال دویدن با سرعت توپ را دریافت می کند درصورتی که سعی در توقف کند مستثنی است.

توپ باید در یا بین دستان گرفته شود و از بدن نمی توان برای گرفتن توپ استفاده کرد.

تنه زدن، نگه داشتن، هل دادن، پشت پا زدن یا ضربه زدن به بازیکن حریف به هر شکل مجاز نمی باشد. اولین تخلف از این قانون توسط هر یک از بازیکنان به عنوان خطا محسوب شده و دومین خطا باعث اخراج وی تا کسب امتیاز بعدی می گردد. در صورتی که قصد آسیب رسانی مشهود باشد، بازیکن برای تمام طول بازی اخراج شده و حق جایگزینی ندارد.

مشت زدن به توپ خطا محسوب می شود و تخلف از قوانین شماره ۳، ۴ و ۵ خواهد بود.

در صورتی که هر یک از طرفین ۳ خطای متوالی انجام دهد، یک گل برای حریف منظور خواهد شد (منظور از متوالی این است که حریف در فاصله این خطاها مرتکب خطا نشود).

گل زمانی اتفاق می افتد که توپ با ضربه یا پرتاب از زمین به داخل سبد وارد شده و در آن باقی بماند، مشروط بر اینکه مدافعین گل را لمس نکرده و مزاحمتی برای آن ایجاد نکرده باشند. در صورتی که توپ روی کناره ها باقی بماند و حریف سبد را حرکت دهد، گل محسوب خواهد شد.

در صورتی که توپ از زمین خارج شود باید توسط اولین نفری که آن را لمس می کند به داخل زمین پرتاب گردد. در صورت اختلاف نظر، سرداور باید توپ را مستقیماً بداخل زمین پرتاب کند. پرتاب کننده، برای پرتاب توپ از بیرون زمین، ۵ ثانیه زمان در اختیار دارد. در صورت تخلف، توپ به حریف واگذار می شود. اگر هر یک از طرفین در تأخیر بازی پافشاری کنند، سرداور خطای آن تیم را اعلام خواهد کرد.

داور مسئول قضاوت برای بازیکنان است و باید خطاها را یادداشت کرده و سرداور را پس از ۳ خطای متوالی مطلع کند. همچنین وی می تواند بازیکنان را بر اساس قانون ۵ اخراج کند.

سرداور مسئول قضاوت روی توپ است و باید در مورد زمانی که توپ در جریان بازی است یا خارج از زمین است و مالکیت توپ و همچنین محاسبه وقت تصمیم گیری کند. سرداور باید گل شدن توپ را تعیین کند، امتیازات را محاسبه نماید و سایر وظائف معمول سرداور را انجام دهد.

زمان بازی چهار کوارتر ۱۰ دقیقه ای (در ان بی ای ۱۲ دقیقه) و ۴ استراحت ۵ دقیقه ای بین کوارتر هاست.

تیمی که بیشترین امتیازات را در این زمان بدست آورد برنده اعلام می شود. در صورت تساوی، با موافقت کاپیتانهای ۲ تیم، بازی تا کسب یک گل دیگر قابل ادامه است.

پیشرفت بسکتبال بعد از جنگ جهانی اول

بعد از جنگ جهانی اول بسکتبال تبدیل به ورزشی رقابت آمیز و بزرگ شد. با گذشت زمان مربیان بسکتبال وضعیت مناسبی پیدا کردند و فعالیتشان مؤثر واقع شد. بسکتبال شناخته شد و به اروپا گسترش یافت. در سال ۱۹۲۴ نخستین مسابقات جهانی بین تیم های بسکتبال فرانسه، ایتالیا، انگلستان و آمریکا در پاریس برگزار گردید و از سال ۱۹۳۲ فدراسیون آماتوری بسکتبال در ژنو با نمایندگی چند کشور تشکیل شد. در مسابقات المپیک ۱۹۳۶ برلین برای نخستین بار ۲۳ کشور در مسابقات رسمی بسکتبال شرکت نمودند و آمریکا قهرمان المپیک گردید.

تجهیزات مورد نیاز

لباس

آرون اونز، نمونه ای از لباس بازیکنان

لباس بازی برای زنان و مردان بلوز بی آستین و شلوارک است و نام تیم در جلوی بلوز و شماره بازیکن در پشت و جلوی آن نوشته شده است. در بازی های بین المللی شماره های بازیکنان از ۴ تا ۱۵ است. بازیکنان بسکتبال معمولاً از کفش های ساقدار استفاده می کنند که از مچ پا حفاظت بیشتری می کند.

تخته

تخته ثابت

تخته بسکتبال مستطیلی است به طول ۱٫۸۰ متر و عرض۱٫۰۵ متر که موقعیت آن در فضای بالای زمین در دو انتهای میدان است و یک مربع به طول۵۹ سانتیمتر و عرض۴۹ سانتیمتر داخل آن قرار دارد و باید به گونه ای قرار گیرد که به اندازه ۱۲۰ سانتی متر با خط انتهای زمین فاصله داشته باشد. ارتفاع تخته از کف سالن برای بزرگسالان ۲٫۹۰متر و برای نوجوانان ونو نهالان بین ۲٫۷۰ متر و ۲٫۸۰ متر است.

انواع تخته

نوعی از تخته ها به کمک میله هایی آهنی از سقف سالن آویزان می شوند که در هنگام عدم نیاز، می توان آن ها را بالا برد و به سقف سالن متصل کرد. این نوع تخته برقی است. نوعی دیگر از تخته ها با میله ای به زمین وصل و محکم می شوند. در نوعی دیگر، تخته به وسیله پایه ای متحرک بر روی زمین قرار می گیرد.

حلقه

حلقه بسکتبال در فاصله ۳۰ سانتی متری قاعده تخته به آن متصل می شود. قطر حلقه بسکتبال ۴۵ سانتی متر و ارتفاع توری که به شکل سبد به آن متصل می شود ۳۰ سانتی متر است.

توپ بسکتبال

 

در دو سال نخست که بازی بسکتبال ابداع شد، توپ فوتبال را برای بازی به کار می بردند. اما چون این توپ سبک بود در سال ۱۸۹۴ میلادی اولین توپ مخصوص بسکتبال توسط یک کارخانه دوچرخه سازی تولید شد که اندکی از توپ فوتبال بزرگ تر بود. در سال ۱۹۳۷ نوع دیگری توپ بزرگ تر اما سبک تر به بازار آمد و آنگاه در سال ۱۹۴۹ توپی ساخته شد به همین شکل و اندازه و وزن فعلی که هنوز هم مورد استفاده است. توپ بزرگتر از توپ های معمولی است و آن را از جنس چرم، لاستیک یا پلاستیک می سازند و هنگام استفاده باد می کنند. میزان فشار هوای داخل توپ باید به حدی باشد که در صورت رها شدن از ارتفاع ۱٫۸ متری، پس از اصابت به زمین کم تر از ۱٫۲ و بیشتر از ۱٫۴ متر از زمین بلند نشود. محیط یک توپ قانونی بسکتبال پس از باد شدن باید حداقل ۷۵ سانتیمتر و حداکثر ۷۸ سانتیمتر باشد. ضمن آنکه در این حال وزن توپ نباید کمتر از ۶۰۰ و بیشتر از ۶۵۰ گرم باشد. توپ این ورزش بزرگ ترین توپ بازی های دسته جمعی است.

تاریخچه بسکتبال

زادگاه بازی بسکتبال آمریکاست. این بازی در اوایل پاییز سال ۱۸۹۱ میلادی توسط شخصی به نام جیمز نای اسمیت پایه ریزی و ابداع شد. اما از قرن ها پیش در میان ساکنان نقاط مختلف قاره آمریکا، به ویژه آمریکای مرکزی و جنوبی انواعی از بازی و مسابقه رایج بوده که کم و بیش به بسکتبال شباهت داشته است.

در ایران، نوعی بازی سنتی و قدیمی در میان گله دارها متداول است که آن را (پولو) (Polo) می نامند. در این بازی، دو تیم سوار بر اسب در میدانی وسیع به تاخت و تاز می پردازند و هر تیم کوشش می کند توپی را که شش حلقه (مانند دستگیره) بر بدنه آن هست، با پرتاب کردن و پاس دادن به یاران خودی، به آن سوی میدان برساند و از حلقه و توری سبدی که در انتهای میدان بر روی ستونی چوبی نصب شده عبور دهد. این بازی تا حدی شبیه بسکتبال است اما شباهت بازی پوک تا پوک با ورزش بسکتبال بیش از پیش است. پوک تا پوک، در میان اقوام متمدن قاره آمریکای جنوبی و مرکزی رواج بسیار داشت به ویژه اقوام مایا و تولتک (در ناحیه مکزیک کنونی) این بازی با توپ و حلقه های ثابت در میدانی وسیع انجام می شد.

تولد بسکتبال

جیمز نای اسمیت یک پزشک کانادایی بود که به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و تابعیت آن کشور را گرفت. در سال ۱۸۹۱ یعنی زمانی که دکتر نای اسمیت در دانشگاه ورزش اسپرینگ فیلد (واقع در ایالت ماساچوست آمریکا) درس می داد، رئیس دانشگاه از او خواست ورزشی ابداع و اختراع کند که دانشجویان بتوانند در فصل زمستان در سالن به آن بپردازند تا آمادگی جسمانی خود را برای پرداختن به مسابقات میدانی فوتبال، هاکی و بیسبال، در فصل بهار و تابستان حفظ کند.

نخستین تیم بسکتبال دانشگاه کانزاس در ۱۸۹۹ میلادی

دکتر نای اسمیت پس از بررسی رشته های موجود ورزشی، دریافت که ورزش جدید باید:

توپ در آن نقش داشته باشد.

به صورت گروهی به اجرا در آید.

اصل رقابت در آن رعایت شود.

بر مهارت استوار باشد.

هیچ گونه خشونتی و برخوردهای سخت بدنی مبتنی نباشد.

حاصل این افکار و اندیشه ها ورزشی شد به نام بسکتبال که امروزه پس از سپری شدن نزدیک به یک قرن و اندی از اختراع آن، از پرطرفدارترین و هیجان انگیزترین رشته های ورزش بین المللی است. دکتر نای اسمیت در شروع کار دو سبد که مخصوص حمل میوه بود بر دیوار دو طرف سالن ورزش دانشگاه و در ارتفاعی بلندتر از قد یک انسان قد بلند نصب کرد و به دو گروه از ورزشکاران جوان دانشگاه آموزش داد که توپی را دست به دست بدهند و سعی کنند آن را به درون سبد بیندازند. در این حال، تیم مقابل باید بکوشد که مانع از انجام این کار شود و توپ را هم از چنگ حریف بربایند و تصاحب کند. نخستین مسابقه ای که به این ترتیب و به صورتی تجربی ترتیب یافت میان دو تیم ۹ نفره در کالج اسپرینگ فیلد بود و اولین گل تاریخ بسکتبال را هم یکی از بازیکنان به نام «ویلیام چیلس» به سبد انداخت. بعدها شخصی به نام «فرانک ماهان» با توجه به اینکه در زبان انگلیسی سبد را بسکت (به انگلیسی: BASKET) و توپ را بال (به انگلیسی: BALL) می گویند، این ورزش را بسکتبال نامید. دکتر نای اسمیت، برای آنکه بازی بسکتبال خشن نشود، مقررات دقیقی برای آن به وجود آورد. بعضی از مقررات اولیه بسکتبال چنین بود:

بازیکنان حق نداشتند توپ را از دست هم بربایند.

بازیکنی که توپ را در اختیار داشت، نباید با آن راه برود یا بدود.

هل دادن و هر نوع خشونت ممنوع بود.

فقط بازیکنانی که توپ را در اختیار نداشتند می توانستند به هر طرف بدوند و جا بگیرند.

بازیکن توپ به دست باید توپ را به طرف یاران خود پرتاب کند و به آن ها برساند.

در آغاز، ته سبد هم بسته بود و هر بار که توپ به درون سبد می افتاد باید کسی به کمک نردبان توپ را از سبد بیرون بیاورد. در سال ۱۸۹۲ شخصی به نام «لئو آلن» سبد بسکتبال را که تا آن روز از ترکه چوب یا الیاف بود و به همین دلیل به زودی پاره و فرسوده می شد، از سیم بافت تا استحکام بیشتری داشته باشد.

دیری نگذشت که این ورزش جدید طرفداران زیادی در میان دانشجویان دانشگاه اسپرینگ فیلد و دیگر دانشگاه ها یافت. دکتر نای اسمیت هم مقررات و قوانین بسکتبال را کامل تر کرد و نسخه هایی از آن را به هر دانشگاه یا باشگاهی که علاقه مند بود ارسال داشت. این مقررات در سال ۱۸۹۲ میلادی به صورت کتابچه ای برای استفاده عموم منتشر کرد. در سال ۱۹۳۰ دکتر نای اسمیت کتابی درباره خواص بسکتبال تألیف کرد تا نشان دهد که بازی بسکتبال گرچه بسیار پرتحرک است اما حتی برای سالمندان هم خطری ندارد و آسیبی متوجه اعضای حیاتی بدن (قلب و کلیه) نخواهد شد.

قوانین ابتدایی

با گذشت زمان قوانینی برای انجام بازی وضع شد. مثلاً تعداد بازیکنان هر تیم ۹ نفر تعیین گردید. سپس به ۷ نفر تقلیل یافت و بالاخره این تعداد به ۵ نفر کاهش یافت و تثبیت شد. هر بازیکن می توانست در موقع وقوع خطا به جای کلیه بازیکنان تیم خود پرتاب آزاد را انجام دهد. هر تیم می توانست از شروع تا پایان بازی توپ را در زمین خود به طور دلخواه نگهداری نماید. هر بار که توپ گل می شد بازی با بین طرفین یا جامپ بال (به انگلیسی: jump ball) از وسط زمین ادامه می یافت. بازیکنان بلند قد می توانستند نزدیک سبد قرار گیرند و توپ را به آرامی در سبد جای دهند (قانون سه ثانیه وجود نداشت). در آن زمان سعی شد توجه مدیران مدارس و مسئولان سازمان های ورزشی را به آموزش بسکتبال جلب نمایند. باوجود این تلاش مداوم و پیگیر، آموزش بسکتبال برای مربیان حالت جنبی داشت و اساساً فعالیت آن ها در ورزش های رقابت آمیز دیگری مانند فوتبال آمریکایی یا راگبی متمرکز بود.

قوانین مینی بسکتبال

مینی بسکتبال ورزشی است که براساس بازی بسکتبال و برای بازیکنان ۱۱ و ۱۲ سال طرح ریزی شده است. هر تیم شامل ۱۲ بازیکن، یک مربی و یک سرپرست خواهد بود. اندازه زمین ۲۶ در ۱۴ متر می باشد. خطوط زمین مینی بسکتبال با آنچه در زمین بسکتبال ترسیم می شود مشابه است با این تفاوت که در مینی بسکتبال خط پرتاب ۳ امتیازی وجود ندارد. تخته ها بطور قائم در انتهای زمین قرار داده شده و با خطوط اصلی موازی است، اندازه تخته ۹۰ × ۱۲۰ سانتی متر می باشد. ارتفاع حلقه تا زمین ۲۶۰ سانتی متر با قطر ۴۵ سانتی متر می باشد. توپ با محیط ۷۳ سانتی متر و وزن ۴۷۵ گرم برای مینی بسکتبال استفاده می گردد. زمان بازی ۴ کوارتر ۱۰ دقیقه ای است که زمان استراحت بین کوارترهای اول و دوم، سوم و چهارم ۲ دقیقه و زمان استراحت بین دو نیمه بازی ۱۰ دقیقه می باشد.

۱۳ قانون اولیه بسکتبال

توپ را می توان با یک یا هر دو دست به هر جهتی پرتاب کرد.

به توپ می توان با یک یا هر دو دست به هر جهتی ضربه زد (مشت زدن به توپ مجاز نیست).

بازیکنان نمی توانند با توپ بدوند اما می توانند آن را از محلی که دریافت کرده اند پرتاب کنند. بازیکنی که در حال دویدن با سرعت توپ را دریافت می کند درصورتی که سعی در توقف کند مستثنی است.

توپ باید در یا بین دستان گرفته شود و از بدن نمی توان برای گرفتن توپ استفاده کرد.

تنه زدن، نگه داشتن، هل دادن، پشت پا زدن یا ضربه زدن به بازیکن حریف به هر شکل مجاز نمی باشد. اولین تخلف از این قانون توسط هر یک از بازیکنان به عنوان خطا محسوب شده و دومین خطا باعث اخراج وی تا کسب امتیاز بعدی می گردد. در صورتی که قصد آسیب رسانی مشهود باشد، بازیکن برای تمام طول بازی اخراج شده و حق جایگزینی ندارد.

مشت زدن به توپ خطا محسوب می شود و تخلف از قوانین شماره ۳، ۴ و ۵ خواهد بود.

در صورتی که هر یک از طرفین ۳ خطای متوالی انجام دهد، یک گل برای حریف منظور خواهد شد (منظور از متوالی این است که حریف در فاصله این خطاها مرتکب خطا نشود).

گل زمانی اتفاق می افتد که توپ با ضربه یا پرتاب از زمین به داخل سبد وارد شده و در آن باقی بماند، مشروط بر اینکه مدافعین گل را لمس نکرده و مزاحمتی برای آن ایجاد نکرده باشند. در صورتی که توپ روی کناره ها باقی بماند و حریف سبد را حرکت دهد، گل محسوب خواهد شد.

در صورتی که توپ از زمین خارج شود باید توسط اولین نفری که آن را لمس می کند به داخل زمین پرتاب گردد. در صورت اختلاف نظر، سرداور باید توپ را مستقیماً بداخل زمین پرتاب کند. پرتاب کننده، برای پرتاب توپ از بیرون زمین، ۵ ثانیه زمان در اختیار دارد. در صورت تخلف، توپ به حریف واگذار می شود. اگر هر یک از طرفین در تأخیر بازی پافشاری کنند، سرداور خطای آن تیم را اعلام خواهد کرد.

داور مسئول قضاوت برای بازیکنان است و باید خطاها را یادداشت کرده و سرداور را پس از ۳ خطای متوالی مطلع کند. همچنین وی می تواند بازیکنان را بر اساس قانون ۵ اخراج کند.

سرداور مسئول قضاوت روی توپ است و باید در مورد زمانی که توپ در جریان بازی است یا خارج از زمین است و مالکیت توپ و همچنین محاسبه وقت تصمیم گیری کند. سرداور باید گل شدن توپ را تعیین کند، امتیازات را محاسبه نماید و سایر وظائف معمول سرداور را انجام دهد.

زمان بازی چهار کوارتر ۱۰ دقیقه ای (در ان بی ای ۱۲ دقیقه) و ۴ استراحت ۵ دقیقه ای بین کوارتر هاست.

تیمی که بیشترین امتیازات را در این زمان بدست آورد برنده اعلام می شود. در صورت تساوی، با موافقت کاپیتانهای ۲ تیم، بازی تا کسب یک گل دیگر قابل ادامه است.

پیشرفت بسکتبال بعد از جنگ جهانی اول

بعد از جنگ جهانی اول بسکتبال تبدیل به ورزشی رقابت آمیز و بزرگ شد. با گذشت زمان مربیان بسکتبال وضعیت مناسبی پیدا کردند و فعالیتشان مؤثر واقع شد. بسکتبال شناخته شد و به اروپا گسترش یافت. در سال ۱۹۲۴ نخستین مسابقات جهانی بین تیم های بسکتبال فرانسه، ایتالیا، انگلستان و آمریکا در پاریس برگزار گردید و از سال ۱۹۳۲ فدراسیون آماتوری بسکتبال در ژنو با نمایندگی چند کشور تشکیل شد. در مسابقات المپیک ۱۹۳۶ برلین برای نخستین بار ۲۳ کشور در مسابقات رسمی بسکتبال شرکت نمودند و آمریکا قهرمان المپیک گردید.

تاریخچه موز

 موزهای خوراکی (Banana) به همراه موزهای پختنی (Plantain)، به جنس Musa تعلق دارند. گونه های جنس Musa بومی مناطق گرمسیر آسیا و استرالیا می باشند. موزها در سراسر اقیانوس آرام توسط اولین مسافران دریایی حمل شده اند.

 مراکز طبیعی پراکنش جنس Musa در شمال از نپال و کوهستان های جنوب چین و در جنوب به جزایر جنوبی اندونزی و گینه نو امتداد می یابد، به علاوه این جنس در مناطق دورتر یعنی جنگل های انبوه مناطق گرمسیری و مرطوب کوئینزلند در استرالیا نیز دیده می شود. حد غربی این جنس هند و در مناطق دورتر جزیره پمبا (Pemba) در سواحل شرقی آفریقا و از سمت شرق وجود Musa وحشی در ملانیزا (Melanesia) و در مناطق دورتر در ساموآ (Samoa) ثبت شده است. هر دو این نقاط دورافتاده، در پمبا و ساموآ، می تواند توسط انسان بوجود آمده باشند. هیچ جنس وحشی موز در قاره آفریقا و یا در آمریکا ثبت نشده است. این مرزها، مناطق اولیه (طبیعی) تنوع Musa را مشخص می کنند.

کشاورزان جنوب شرق آسیا برای اولین بار موز را اهلی کردند. شواهد اخیر باستان شناسی و زیستی در باتلاق کوک (Kuk Swamp) در غرب مناطق مرتفع استان پاپوآ (Papua) در گینه نو نشان می دهد که کشت موز در آن منطقه حداقل به 5000 سال و احتمالا به 8000 سال قبل از میلاد برمی گردد. این احتمال وجود دارد که گونه های دیگر Musa بعدها و به طور مستقل در جاهای دیگر جنوب شرقی آسیا اهلی شده باشند. آسیای جنوب شرقی مرکز تنوع اولیه موز است. حوزه ثانویه تنوع موز آفریقا بیان شده است که سابقه ای طولانی در کشت موز در منطقه را نشان می دهد. مدارک و شواهدی برای کشت موز در طول هزاره اول قبل از میلاد در جنگل های جنوب کامرون بدست آمده است.

  این احتمال وجود دارد که خاورمیانه در زمان صدر اسلام با میوه موز آشنا بوده است. در برخی از نوشته ها آمده است که پیامبر اسلام با میوه موز آشنا بوده است. گسترش اسلام در موارد بسیاری موز را نیز با خود گسترش داد. منابع و مطالب متنی از زمان اسلام (مانند شعر و حدیث) بسیار فراوان به جای مانده است که اکثر آن ها به قرن 9 میلادی به بعد تعلق دارند. موز از قرن دهم میلادی به ادبیات مصر و فلسطین وارد شده است. در سال 650 میلادی مسلمانان فاتح موز را از شمال آفریقا به فلسطین بردند و امروزه مصرف این میوه در کشورهای اسلامی به میزان قابل توجهی، به خصوص در ماه رمضان افزایش یافته است.

 موز همیشه یک بخش اساسی از زندگی مردم جزایر اقیانوس آرام بوده است. علاوه بر میوه، همه بخش های این گیاه مفید است. موز هنوز هم قسمت مهمی از مواد ساخت خانه و باغ در جزایر اقیانوس آرام است. در این جزایر، موز به صورت تجاری در مقیاس نسبتا کوچک و عمدتا برای مصرف محلی پرورش داده می شود. در زمان جنگ جهانی اول با بکارگیری کشتی ها برای جنگ، به خاطر مشکلات عملی در رساندن محصول به مناطق شهری، پیشرفت تجاری موز در مناطق گرمسیری به پایان رسید و این امر به تولید موز خوراکی و موز پختنی ضربه وارد نمود.

 در قرن شانزدهم موز توسط ملوانان پرتقالی از غرب آفریقا به آمریکا معرفی شد. کلمه Banana در زبان ولوف (Wolof) در آفریقای غربی ریشه دارد و از یکی از زبان های اسپانیایی و یا پرتقالی به زبان انگلیسی وارد شده است.

در استرالیا باغات موز در مناطق نیمه گرمسیری ساحلی شمال نیوسوث ویلز (New South Wales) و جنوب شرقی کوئینزلند در اواخر دهه 1800 پدید آمده است. کشت موز در شمال کوئینزلند نیز در همان زمان رونق گرفت و امروزه در مقیاس وسیع توسط مهاجران چینی که جزو اولین مهاجران بودند، اداره می شود.

 هرچند تاریخ ورود موز به ایران دقیقا مشخص نیست، اما کشت و تولید موز در بخش هایی از جنوب استان سیستان و بلوچستان از قدیم رواج داشته و دانشمندانی مانند ابن سینا از این میوه نام برده اند.

در سال 1319 انتقال ریزوم های موز از هند به ایران برای اولین بار انجام گردید و به دلیل مقاومت بسیار زیاد گروه موز نشاسته ای در شرایط نیمه گرمسیری جنوب سطح زیر کشت آنها به سرعت افزایش یافت. اما ارقام وارد شده به دلیل آردی بودن میوه مورد استقبال مردم سایر مناطق کشور قرار نگرفت و فقط در بازارهای محلی استان های جنوبی کشور مورد مصرف قرار می گیرد.

کلون های اصلاح شده موز در سال 1334 وارد ایران شدند که به دلیل رشد بهتر در استان سیستان و بلوچستان و فروش بهتر میوه های آن در سایر مناطق کشور سبب کاهش اهمیت نشاسته ای گردید.

اولین گام در وارد کردن و کاشت ارقام موز به صورت تخصصی به سال 1348 (در برخی منابع 1342) برمی گردد که تعداد 5000 ریزوم و پاجوش موز از پاکستان وارد کشور گردید که همچنان کشت و کار آنها در برخی مناطق جنوبی کشور رونق دارد.

نگهداری محصولات پس از برداشت موجب کاهش کیفیت محصول میشود لذا لاازم است با ایجاد فناوری های توانمند،میزان فساد را به حداقل رساند.این بحث با تکنولوژی پس از برداشت معروف است.

کاهش و به حداقل رساندن ضایعات که اصطلاحا برداشت مخفی نامیده میشود یکی از راهکارهای موثر در تامین غذا و افزایش تولید به حساب می اید.بخش  عمده ای از این ضایعات را میتوان با اجرای عملیات صحیح قبل و بعد از برداشت حذف نمود.

  ﻧﺎم ﻋﻠﻤﻲ موز( :Musa sapientum )وﻧﺎم اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ آن  Banana از ﺧﺎﻧﻮاده Musaceae

ﻣﺸﺨﺼﺎت ﮔﻴﺎه ﺷﻨﺎﺳﻲ

ﻣﻮز ﮔﻴﺎﻫﻲ اﺳﺖ ﻋﻠﻔـﻲ ﺗـﻚ ﻟﭙـﻪ ﻛـﻪ ﻣﺎﻧﻨـﺪ درﺧﺘﭽـﻪ اﺳـﺖ. ﺑﺮﮔﻬـﺎی آن ﺑـﺴﻴﺎر ﺑـﺰرگ و ﭘﻬـﻦ و ﮔـﺎﻫﻲ ﺗـﺎ 2 ﻣﺘـﺮﻣﻲ رﺳﺪ.ﮔﻠﻬﺎی آن ﻣﺠﺘﻤﻊ و ﺑﺼﻮرت ﺳﻨﺒﻠﻪ اﺳﺖ ﻣﻴﻮه آن اﺑﺘﺪا ﺳﺒﺰ و ﺑﻌﺪ از رﺳﻴﺪن ﺑﺮﻧﮓ زرد در ﻣﻲ آﻳﺪ.

ﻣﻮز از ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﺳﺎل ﻗﺒﻞ در ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﻛﺸﺖ ﻣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﻮز را ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻫﻨﻮز ﺳﺒﺰ اﺳﺖ از درﺧﺖ ﻣﻲ ﭼﻴﻨﻨـﺪ و ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ و در آﻧﺠﺎ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﮔﺮﻣﺎ دادن آﻧﺮا ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻨﺪ.

ﻣﻮز اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ دارد ﻳﻚ ﻧﻮع آن ﺑﺴﻴﺎر درﺷﺖ و ﻧﻮﻋﻲ از آن ﻫﻢ ﺧﻴﻠﻲ رﻳﺰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺰه ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ دارد. در ﻛﺸﻮرﻫﺎی اﺳﺘﻮاﻳﻲ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﻮز را ﻣﻲ ﭘﺰﻧﺪ و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺞ و ﻟﻮﺑﻴﺎ ﻣﻲ ﺧﻮرﻧﺪ در ﻛﺸﻮرﻫﺎی آﻣﺮﻳﻜﺎی ﻻﺗـﻴﻦ ﻣـﻮز را ورﻗـﻪ ورﻗـﻪ ﻛﺮده و در آﻓﺘﺎب ﺧﺸﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻣﻮز اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻮﺳـﺖ آن زرد و ﺳـﻔﺖ و روی آن ﻟﻜـﻪ ﻫـﺎی ﺳﻴﺎه وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و اﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻣﻮز رﺳﻴﺪه اﺳﺖ. ﻣﻮز ﻧﺎرس ﺑﺪﻟﻴﻞ داﺷﺘﻦ ﻧﺸﺎﺳﺘﻪ زﻳﺎد ﻫﻀﻤﺶ ﺳﻨﮕﻴﻦ اﺳﺖ.

ﺧﻮاص داروﻳﻲ موز

ﻣﻮز از ﻧﻈﺮ ﻃﺐ ﻗﺪﻳﻢ اﻳﺮان ﻣﻌﺘﺪل و ﺗﺮ اﺳﺖ و ﺧﻮن را ﻏﻠﻴﻆ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﻣﻮز اﻧﺮژی زﻳﺎدی دارد و ﭼﻮن ﻧﺮم ﻫﺴﺖ ﻏﺬای ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮای ﻛﻮدﻛﺎن و اﺷﺨﺎص  ﻣﺴﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺪﻟﻴﻞ داﺷﺘﻦ ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ زﻳـﺎد ﺿـﺪ ﺳـﺮﻃﺎن ﺑـﻮده و ﻏـﺬای ﺧـﻮﺑﻲ ﺑـﺮای ﻣﺎﻫﻴﭽﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻮز ﻣﻠﻴﻦ ﺑﻮده و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ درﻣﺎن اﺳﻬﺎل و اﺳﻬﺎل ﺧﻮﻧﻲ اﺳﺖ. ﻣﻮز ﺧﻮﻧﺴﺎز اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺷﺨﺎص ﻻﻏﺮ و ﻛﻢ ﺧﻮن ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮز ﺑﺨﻮرﻧﺪ. ﻣﻮز ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻌﺪه، درﻣﺎن زﺧﻢ ﻣﻌﺪه و روده ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﻣـﻮز ﻧﻔـﺎخ اﺳـﺖ و زﻳﺎدﺧﻮردن آن ﺧﺼﻮﺻﺎ در ﺳﺮد ﻣﺰاﺟﺎن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﺎز ﻣﻌﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﺮای رﻓﻊ اﻳﻦ ﻋﺎرﺿﻪ ﺑﺎﻳـﺪ ﭘـﺲ از ﻣـﻮز ﻛﻤـﻲ ﻧﻤـﻚ ﻣﺼﺮف ﺷﻮد. ﻣﻮز ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺧﻮﺑﻲ در ﺗﺎﻣﻴﻦ رﺷﺪ و ﺗﻌﺎدل ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻋﺼﺎب  دارد. ﺑﺮای درﻣﺎن ﺿﻌﻒ ﺑـﺪن ﻣـﻮز را ﺑـﺎ ﻋـﺴﻞ ﺑﺨﻮرﻳﺪ ﻣﻮز ﺑﻌﻠﺖ درا ﺑﻮدن ﻗﻨﺪ زﻳﺎد ﺑﺮای ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ ﻣﺮض ﻗﻨﺪ ﻣﻀﺮ اﺳﺖ و ﻧﺒﺎﻳﺪ در ﺧﻮردن آن اﻓﺮاط ﻛﻨﻨﺪ.

 

پروفسور محمود حسابی (زاده ۳ اسفند ۱۲۸۱ در تهران – درگذشت ۱۲ شهریور ۱۳۷۱ در ژنو) با نام اصلی محمود خان میرزا حسابی معروف به پروفسور حسابی فیزیکدان، سناتور، وزیر آموزش و پرورش و بنیانگذار فیزیک دانشگاهی در ایران بود.

زندگی نامه دکتر حسابی

سید محمود حسابی در سال ۳ اسفند ۱۲۸۱ (۱۳۲۱ ه‍. ق) در تهران از پدر و مادر تفرشی زاده شد. پدرش سید عباس معزالسلطنه و مادرش گوهرشاد حسابی هر دو اهل تفرش و از سادات تفرش بودند.

 او چهار سال اول دوران کودکی اش را در تهران سپری نمود. در هفت سالگی تحصیلات ابتدایی خود را در بیروت با تنگدستی و مرارت های دوری از میهن، در مدرسه کشیش های فرانسوی آغاز کرد. در همان زمان تعلیمات مذهبی و ادبیات فارسی را نزد مادرش فرا می گرفت. او قرآن و دیوان حافظ را از حفظ می دانست. او همچنین بر کتب بوستان، گلستان سعدی، شاهنامه فردوسی، مثنوی مولوی و منشات قائم مقام فراهانی اشراف کامل داشت. حسابی با شعر و موسیقی سنتی ایران و موسیقی کلاسیک غرب به خوبی آشنا بود. او در نواختن ویولن و پیانو مهارت داشت. وی در چند رشته ورزشی نیز موفقیت هایی کسب کرد، از جمله کسب مدرک نجات غریق در رشته شنا در دوران نوجوانی در بیروت. محمود حسابی در ۱۲ شهریور سال ۱۳۷۱ هجری شمسی در بیمارستان دانشگاه ژنو درگذشت. آرامگاه (خانوادگی) وی در شهر تفرش قرار دارد.

همچنین وزارت راه و ترابری جمهوری اسلامی ایران یکی از کشتی های ناوگان ایران را به نام دکتر حسابی نام گذاری کرده است.

تحصیلات دکتر حسابی

شروع تحصیلات متوسطه او همزمان با آغاز جنگ جهانی اول و تعطیلی مدارس فرانسوی زبان بیروت بود. از این رو به مدت دو سال در منزل به تحصیل پرداخت. پس از آن در کالج آمریکایی بیروت به تحصیلات خود ادامه داد. در سن ۱۷ سالگی لیسانس ادبیات، و در سن ۱۹ سالگی لیسانس بیولوژی را اخذ نمود. پس از آن در رشته مهندسی راه و ساختمان از دانشکده فرانسوی مهندسی در بیروت فارغ التحصیل شد. در آن دوران با اشتغال در نقشه کشی و راهسازی، به امرار معاش خانواده کمک می کرد. او همچنین در رشته های پزشکی، ریاضیات و ستاره شناسی به تحصیلات دانشگاهی پرداخت.

حسابی در دانشگاه سوربن فرانسه، در رشته فیزیک به تحصیل و تحقیق پرداخت. در سال ۱۹۲۷ میلادی در سن ۲۵ سالگی دانشنامه دکترای فیزیک خود را، با ارائه رساله ای تحت عنوان «حساسیت سلول های فتوالکتریک»، با درجه عالی دریافت نمود.

لیسانس ادبیات از دانشگاه آمریکایی بیروت (۱۲۹۹ ه‍. ش)

لیسانس مهندسی راه و ساختمان از دانشگاه فرانسوی بیروت (۱۳۰۱ ه‍. ش)

لیسانس ریاضیات، ستاره شناسی و زیست شناسی از دانشگاه آمریکایی بیروت (۱۳۰۳ ه‍. ش)

لیسانس مهندسی برق از دانشکده برق پاریس (۱۳۰۴ ه‍. ش)

لیسانس مهندسی معدن از مدرسه عالی معدن پاریس (۱۳۰۵ ه‍. ش)

دکتری فیزیک از دانشگاه سوربن فرانسه (۱۳۰۵ ه‍. ش)

مناصب سیاسی

سناتور انتصابی شهر تهران در دوره های اول، دوم و سوم مجلس سنای ایران بود.[۱۳] وی همچنین وزیر آموزش و پرورش کابینه محمد مصدق در سال های ۱۹۵۱–۱۹۵۲ بود.

 فعالیت های شغلی و اجتماعی دکتر حسابی

حسابی با وجود امکان ادامه تحقیقات در خارج از کشور، به ایران بازگشت و به پایه گذاری علوم نوین و تأسیس دارالمعلمین و دانشسرای عالی،[۱۴] دانشکده های فنی و علوم دانشگاه تهران، نگارش ده ها کتاب و جزوه و راه اندازی و پایه گذاری فیزیک و مهندسی نوین پرداخت.

اقدامات علمی و اجرائی

اولین نقشه برداری فنی و تخصصی کشور (راه بندرلنگه به بوشهر)

اولین راهسازی مدرن و علمی ایران (راه تهران به شمشک)

پایه گذاری اولین مدارس عشایری کشور

پایه گذاری دارالمعلمین عالی (دانشسرای عالی)

ساخت اولین رادیو در کشور

راه اندازی اولین آنتن فرستنده در کشور

راه اندازی اولین مرکز زلزله شناسی کشور

راه اندازی اولین رآکتور اتمی سازمان انرژی اتمی کشور

راه اندازی اولین دستگاه رادیولوژی در ایران

محاسبه و تعیین ساعت رسمی ایران

پایه گذاری اولین بیمارستان خصوصی در ایران، به نام بیمارستان گوهرشاد

شرکت در پایه گذاری فرهنگستان ایران و ایجاد انجمن زبان فارسی

تدوین اساسنامه طرح تأسیس دانشگاه تهران

پایه گذاری دانشکده فنی دانشگاه تهران

پایه گذاری دانشکده علوم دانشگاه تهران

پایه گذاری شورای عالی معارف

پایه گذاری مرکز عدسی سازی اپتیک کاربردی در دانشکده علوم دانشگاه تهران

پایه گذاری بخش آکوستیک در دانشگاه و اندازه گیری فواصل گام های موسیقی ایرانی به روش علمی

پایه گذاری انجمن موسیقی ایران و مرکز پژوهش های موسیقی

پایه گذاری و برنامه ریزی آموزش نوین ابتدایی و دبیرستانی

پایه گذاری مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

پایه گذاری مرکز تحقیقات اتمی دانشگاه تهران

پایه گذاری سازمان انرژی اتمی ایران

پایه گذاری اولین رصدخانه نوین در ایران

پایه گذاری مرکز مدرن تعقیب ماهواره ها در شیراز

مشارکت در پایه گذاری مرکز مخابرات اسدآباد همدان

پایه گذاری کمیته پژوهشی فضای ایران

ایجاد اولین ایستگاه هواشناسی کشور (در ساختمان دانشسرای عالی در نگارستان دانشگاه تهران)

تدوین اساسنامه و تأسیس مؤسسه ملی استاندارد

تدوین آیین نامه کارخانجات نساجی کشور و رساله چگونگی حمایت دولت در رشد این صنعت

پایه گذاری واحد تحقیقاتی صنعتی سغدایی (پژوهش و صنعت در الکترونیک، فیزیک، فیزیک اپتیک، هوش مصنوعی)

راه اندازی اولین آسیاب آبی تولید برق (ژنراتور) در کشور

ایجاد اولین کارگاه های تجربی در علوم کاربردی در ایران

ایجاد اولین آزمایشگاه علوم پایه در کشور

تأسیس واحد تحقیقاتی صنعتی سغدایی (۱۳۶۱)

تشکیل و ریاست کمیته پژوهشی ایران ۱۳۶۰

جوایز و افتخارات دکتر حسابی

 مراسم اهدای نشان لژیون دونور فرانسه

۱۳۴۹ - دریافت عنوان «استاد برجسته دانشگاه تهران»

۱۳۶۵ - برگزاری کنفرانس سالانه فیزیک ایران در ۱۳۶۵ در گرامی داشت محمود حسابی

نشان لژیون دونور فرانسه

تحقیقات انجام شده در خصوص تصادفات نشان می دهد که اغلب تصادفات سنگین شب هنگام رخ می دهد. اگر چه میانگین حجم ترافیک در ساعات تاریکی شب تا 80% کاهش پیدامی کند ولی یک چهارم تصادفات جاده ای سخت در طول شب روی می دهد.بر اساس آمار منتشره دولت  فدرا ل آلمان در سال 2001 در آن کشور مجموعا 1516 نفر در جاده های بیرون شهری جان سپرده اند که 360 نفر آنها در جاده ها ودر ساعات شب و تاریکی بوده است.

بر اساس این آمار بیشترین و اصلی ترین عوامل در بروز تصادفات  جاده ای در حین شب ناشی از، سرعت زیاد، عدم تشخیص صحیح مسیر حرکت ، انجام مانورهای خطرناک و بعضا صرف مشروبات الکلی بوده است . بهمین دلیل  مهندسین آلمانی سعی  کرده اند که در زمینه روشنایی اصلاحاتی را به انجام  رسانند.

در بسیاری  از موارد رانندگان  قادر به دیدن دایره  پیچها در تاریکی نبوده  تا بتوانند سرعت خود را متنا سب با  آن تنظیم کنند در حدود54%   اتومبیلها یی که  تصادف کرده اند ا ز پیچ خارج شده و بیش از یک  چهارم  (26% )  آنها با اتومبیل های روبروی تصادف کرده اند بخاطر اهمیت این موضوع مهندسین به بررسی یک سیستم نوردهی نوین پرداختند که طی آن چراغهای معمولی انواع خودروها در واکنش به اطلاعات دریافتی از حسگرها یی که وظیفه کنترل حرکت و ترافیک را دارند  بطور خودکار فعال شده و اعمال ذیل را انجام دهند :

1)روشنایی در شهر و خیابانهای شهری

2)روشنایی در عبور از پیچها

3)روشنایی در اتوبان

 4) روشنایی در هوای بد ونامناسب

نخستین چراغ ها

نخستين چراغهای  (بزرگ جلو)  مورد استفاده در اتومبیلهای اولیه شباهت به چراغهای درشکه های اسبی  داشتند و اتومبیل های دایملر سال 1886 مجهز به چراغهایی بودند که در آنها شمع روشن می شد.

به غیراز چراغهای شمعی امکان استفاده از لامپهای  پارافین یا اکسی استیلن نیز برای روشنایی شب در خودروها وجود داشت  . استفاده از لامپهای پارافین و استیلن به عنوان تامین کنندگان روشنایی  انواع  اتومبیل تا بعد از جنگ جهانی اول  ادامه یافت و از دهه  1920  به بعد بود که نیروی برق یک دگر گونی عظیم نه  تنها در طراحی چراغهای اتومبیل  بوجود آورد  بلکه تمام  صنعت تولید خودرونیز، از آن متا ثر  شد.می توان گفت  لامپهای تنگستنی اولین لامپهای  برقی مورد استفاده در خودرو  هستند .لامپ هاي تنگستني چراغ  خودروها را مي توان به دو دسته تنگستني معمولي و  تنگستني گازي (هالوژن ) تقسيم كرد.

سیستم محدود کننده جریان :

سيستم محدود كننده ابتدا شدت جريان و سپس ولتاژ را(كه حدود28 كيلو ولت مي شودتا بين  الكترودها جرقه بزند )محدودمي كند. با كنترل توان مصرفي نورلامپ به سرعت افزايش مي يابد، ضمن اينكه بامحدود شدن جريان  و ولتاژعمرلامپ كاهش نمي يابد. واحد محدود كننده جريان مدارهاي پارازيت گير وايمني هم دارد. به طور مثال  در هنگام بد عمل  كردن لامپ، ولتاژ بالا را قطع ميكند  یا امكان عيب يابي خودكار سيستم با كمك واحد كنترل الکتريكي  صورت می گیرد.

به خود مي باليم در كشوري زندگي ميكنيم كه جاي جاي آن عطرآگين از حضور شهيداني است كه تاريخ مارا با نثار خون خويش ، براي سربلندي ایران عزيز رقم زدند.به روح پاكشان درود مي فرستيم و خاضعانه در برابر آرمان هاي بزرگ امام سر فرود مي آوريم.

زمینه ها و دلایل آغاز جنگ

از زمان به قدرت رسیدن حزب بعث در عراق در سال ۱۹۶۸ میلادی، عراقی‌ها رؤیای رهبری جهان عرب را در سر می‌پروراندند. از سال ۱۹۷۳ تا ۱۹۸۰ درآمدهای نفتی عراق افزایش یافت. این موضوع به عراق کمک می‌کرد تا خلاء ناشی از مرگ جمال عبدالناصر در صدر رهبری اعراب را پر کنند. زیرا مصر پس از پیمان کمپ دیوید نفوذ خود در میان اعراب را از دست داده بود.

در جریان اعمال حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی عراق روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد و از اتحادیه عرب خواست تا آنان نیز چنین کنند. درخواستی که از سوی اتحادیه عرب رد شد. عراق همچنین اعتراض رسمی‌ای به سازمان ملل نوشت که توسط این سازمان نادیده گرفته شد. عراقی‌ها که از همه جا سرخورده شدند، دست به اخراج ۷۰۰۰۰ ایرانی ساکن عراق زدند. در سال ۱۹۷۴ تنش در روابط دو کشور به اوج خود رسید و درگیری‌های نظامی مرزی پراکنده کم‌کم به جنگی تمام عیار تبدیل شد. تنش به قدری بالا گرفت که کورت والدهایم دبیرکل سازمان ملل متحد ناچار به مداخله و اعزام نماینده ویژه به مرزهای دو کشور شد. نتیجه گزارش این نماینده منجر به صدورقطعنامه ۳۴۸ شورای امنیت شد که در آن طرفین ملزم به حل اختلاف مرزی میان خود شدند.

در پیمان‌نامه ۱۹۷۵ الجزایر ایران به‌طور ضمنی پذیرفت که در ازای رفع اختلافات مرزی آبی در اروندرود بر اساس خط تالوگ، دست از حمایت از کردهای عراق بردارد. این نقش را بعدها اسرائیل به تنهایی در برابر کردها برعهده گرفت. بنابراین عراق که در طول سال‌های بعد سیاست‌های ضد غرب و ضدصهیونیستی را تبلیغ می‌کرد، در سال ۱۹۸۰ و پس از سقوط شاه، سیاست ایرانی ستیزی را در دستور کار عراقی‌ها قرار داد. صدام متوجه خلاء ناشی از سقوط شاه ایران به عنوان ژاندارم خلیج فارس شده بود و تلاش داشت تا نقشی که پیش از آن محمدرضا پهلوی ایفا می‌کرد را برعهده گیرد. او برای این‌کار نیاز به مرز آبی کافی و تسلط بر خلیج فارس داشت. عراق از زمان عبدالکریم قاسم، خوزستان را بخشی از عراق می‌دانست که توسط حکومت عثمانی به ایران تقدیم شده بود و به همین دلیل از تجزیه طلبان خوزستان حمایت می‌کرد. حمایتی که با قرارداد الجزایر برای مدتی متوقف شده بود؛ ولی تحرکات تحریک آمیزی چون نمایش نقشه منطقه که در آن خوزستان «عربستان» نامیده شده و بخشی از خاک عراق بود از تلویزیون بصره ادامه داشت.  به گفته جیمز بیل، دلیل اصلی شروع جنگ و مناقشات سیاسی قبل از آن را به طور کلی می‌توان در «تسلط یافتن بر خلیج فارس» دانست. تحقق این هدف برای مصر و عربستان سعودی و سایر شیخ نشین‌های منطقه چندان ناخوشایند نبود.  سفیر عراق در لبنان در ۱۲ آبان ۱۳۵۸ در مصاحبه با روزنامه النهار بیروت گفت:

بهبود شرایط با ایران منوط به تحقق ۳ شرط اصلی است: ۱-تجدیدنظر در پیمان نامه۱۹۷۵ الجزایر درباره اروند رود ۲-اعطای خودمختاری به عشایر کرد و بلوچ و عرب ۳-خروج نیروهای نظامی ایران از جزایر سه‌گانه ایرانی مورد مناقشه و سراسر خلیج فارس

صدام حسین مدعی بود که نظام بعثی از همان ابتدای انعقاد قرارداد مرزی ۱۹۷۵ در زمان شاه، خود را مغبون می‌دیده. به نظر می‌رسد که باور عمومی در میان مقامات عراق این بود که پس از انقلاب، ایران دچار ضعف شده و برای عراق فرصت مناسبی فراهم آورده تا توازن قبلی قوا در خلیج فارس را با یک حمله نظامی برهم زده و همزمان راه‌حل جدیدی برای مشکلات عراق با شیعیان جنوب و کردهای شمال این کشور جلوی پای آنان بگذارد.  از سوی دیگر تنها دو ماه پیش از آغاز جنگ، صدام حسین و زیبیگنیو برژینسکی درعمان با یکدیگر دیدار کردند. باور بنی صدر این بود که برژینسکی در این ملاقات به صدام اطمینان داده که ایالات متحده مخالفتی با الحاق خوزستان به عراق ندارد.

پس از وقوع انقلاب ۱۳۵۷، عراق برخی ناآرامی‌های سیاسی را زیر سر سید محمد باقر صدر و با حمایت و تشویق ایران می‌دانست. صدام حسین، از وجود یک همسایه انقلابی شیعه در مرزهای شرقی خود احساس خوبی نداشت.  رهبران ایران نیز رسماً اعلام می‌کردند که به سیاست صدور انقلاب ایران به سایر کشورها می‌اندیشیدند. روح‌الله خمینی معتقد به صدور انقلاب اسلامی به دیگر ملل بود و در نخستین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی (۲۲ بهمن ۱۳۵۸) اظهار داشت:

ما انقلابمان را به تمام جهان صادر می‌کنیم

همچنین او در ۱۹ فروردین ۱۳۵۹ در پیامی که دربارهٔ قطع رابطه آمریکا با ایران داده بود به صدام اشاره کرد و گفت:

صدام حسین که همچون شاه مخلوع چهره قبیح غیراسلامی و انسانی خود را نشان داده و به هدم اسلام و حوزه مقدسه نجف کمر بسته و با مسلمانان مظلوم برای رضای کارتر، آن کند که مغول کرد، و با علمای اسلام خصوصاً حضرت آیت اللّه آقای سید محمدباقر صدر، آن کند که رضاخان و محمدرضا پهلوی با علما و روحانیون و سایر طبقات کردند، باید بداند که با این اعمال ضد اسلامی، گور خودش و رژیم تحمیلی غیرانسانی و غیرقانونی بعث را با دست خود می‌کند.

ملت شریف عراق! شما اخلاف آنان هستید که انگلیس را از عراق راندند؛ بپا خیزید و قبل از آنکه این رژیم فاسد همه چیز شما را تباه کند، دست جنایتکار او را از کشور اسلامی خود قطع کنید. ای عشایر فرات و دجله! همه با هم و با همهٔ ملت اتحاد کنید و این ریشهٔ فساد را قبل از آنکه فرصت از دست برود، قلع و قمع نمایید، و برای خدا دفاع از کشور اسلامی خود و از اسلام مقدس نمایید که خدا با شماست. ای ارتش عراق! اطاعت از این مخالف اسلام و قرآن نکنیدو به ملت بگرایید و دست آمریکا را که از آستین صدام بیرون آمده است قطع کنید و بدانید اطاعت از این سفاک، مخالفت با خدای متعال است و جزای آن عار و نار است.

مدتی بعد در ۲۸ فروردین ۱۳۵۹ روح‌الله خمینی در جمع فرماندهان بسیج ضمن سخنانی ارتش عراق را به کودتا علیه صدام تشویق کرد:

صاحب منصبهای خوب ما داریم در عراق. صاحب منصبهای صحیح و متدین هستند. خود آنها کودتا کنند و این را از بین ببرند؛ و حرام است بر آنها که یک قدم دنبال این شخص لعین باشند؛ و باید قیام کنند بر ضد او و مملکت خودشان را اسلامی کنند و حکومت خودشان را اسلامی کنند و قواعد هم اسلامی باشد.

در پیامی که به مناسبت کشته شدن سید محمد باقر صدر منتشر شد، روح‌الله خمینی بار دیگر بر قیام مردم و ارتش عراق علیه صدام تأکید کرد:

عجب آن است که ملتهای اسلامی و خصوصاً ملت شریف عراق و عشایر دجله و فرات و جوانان غیور دانشگاه‌ها و سایر جوانان عزیز عراق از کنار این مصایب بزرگ که به اسلام و اهل بیت رسول اللّه ـ صلی اللّه علیه و آله ـ وارد می‌شود بی‌تفاوت بگذرند و به حزب بعث فرصت دهند که مفاخر آنان را یکی پس از دیگری مظلومانه شهید کنند؛ و عجب‌تر آنکه ارتش عراق و سایر قوای انتظامی آلت دست این جنایتکاران واقع شوند و در هدم اسلام و قرآن کریم به آنان کمک کنند.

من از رده بالای قوای انتظامی عراق مأیوس هستم؛ لکن از افسران و درجه‌داران و سربازان مأیوس نیستم و از آنان چشمداشت آن دارم که یا دلاورانه قیام کنند و اساس ستمکاری را برچینند همان سان که در ایران واقع شد؛ یا از پادگانها و سربازخانه‌ها فرار کنند و ننگ ستمکاری حزب بعث را تحمل نکنند. من از کارگران و کارمندان دولت غاصب بعث مأیوس نیستم؛ و امیدوارم که با ملت عراق دست به دست هم دهند و این لکهٔ ننگ را از کشور عراق بزدایند.

عراق مدعی بود که وارد یک جنگ دفاعی شده و از حق مشروع خود برای دفاع از حاکمیت و تمامیت ارضی و بازپس‌گیری اراضی خود با توسل به زور استفاده می‌کند. آن‌ها معتقد بودند که حکومت ایران تمام راه‌های حل مسالمت‌آمیز اختلافات دو کشور را مسدود کرده‌است. پیش از آغاز یورش بارها ایران را به اقدامات تجاوزگرانه نسبت به عراق و دخالت در امور داخلی خود از جمله حمایت از حزب غیرقانونی الدعوه می‌کردند. رهبران ایران هم در بخش عربی رادیو دولتی این کشور به بدگویی شدید از حکومت بعث عراق پرداخته و آن را یک حکومت ضد اسلامی و دست‌نشانده قدرت‌های امپریالیستی معرفی می‌کردند. حکومت عراق نیز متهم می‌شد که به اقدامات تجاوزگرانه از جمله حمایت علنی از شورشیان جدایی‌خواه در خوزستان و قول کمک به آن‌ها برای آزادی «عربستان»، نامی که حکومت عراق بر این استان نهاده بود، می‌پردازد و دریادار احمد مدنی استاندار وقت خوزستان گفته بود که عراق برای شورشیان سلاح ارسال می‌کند. در چندین مورد حتی نیروهای عراق حملاتی را به شهرهای مرزی ایران ترتیب دادند که یکی از آن‌ها یورش به شهری در کردستان ایران در ژوئن ۱۹۷۹ و دیگری به شهر صالح‌آباد در جنوب بود که چندین کشته به جا گذاشت. در نیمه اول سال ۱۹۸۰ (زمستان ۵۸ و بهار ۵۹) چندین درگیری مرزی دیگر هم بین دو کشور رخ داد.

با این وجود یک سال پیش از جنگ، آمریکا دولت مهدی بازرگان را از احتمال بروز جنگ باخبر کرده بود. مقامات آمریکایی گزارش دادند:

مانورهایی با حضور مشترک یگان‌هایی مختلف و تمرین‌هایی برای گسیل و حرکت سریع یگان‌هایی بزرگ در مسیر شط‌العرب (اروند رود) رودی که مشخص‌کننده جنوبی‌ترین بخش مرز میان عراق و ایران است، در جریان است. عراق هم‌چنین مقادیر عظیمی ابزارآلات و تمهیدات جنگی را در این منطقه دارد جاساز می‌کند، این ابزارآلات و تمهیدات را پنهان و استتار می‌کند، و مشغول اجرای طرح‌های مهندسی نظامی‌ای است که حمله به ایران را برایش تسهیل خواهند کرد.

آغاز تهاجم

در جريان كنفرانس سران اوپك كه در سال 1353 در شهر الجزيره تشكيل شد ،  با تلاش هايي كه رييس جمهور الجزاير به عمل آورد  ، مذاكراتي بين شاه ایران و صدام حسين انجام شد كه نتيجه آن اعلاميه (6 مارس 1975) بود كه به قرداد 1975 الجزاير معروف شد.صدام حسين با پاره كردن قرداد 1975 الجزاير در مقابل دوربين هاي تلويزيوني ، جنگ و تجاوزعليه ایران را در ساعت 20/14 روز 31 شهريور ماه 1359 با حملات هوايي آغاز و ظرف چند ساعت ، 19 نقطه مهم ، از جمله فرودگاه هاي كشور مارا مورد هدف قرار داد.
رژیم بعثی عراق در پي موافقت كاخ سفيد ، عمليات تهاجم سر تا سري ارتش خود به خاک ایران را با رمز (يوم الرعد)به معناي (روز تندر) آغاز كرد.

دفاع مقدس و آمار

در كل دفاع مقدس 7 سال و 11 ماه ،  يا 2900روز و به عبارتي ديگر 95 ماه طول كشيد كه اين مدت دو برابر جنگ دو كره و دو برابر جنگ جهانی اول مي باشد.
مجموعا در طول8 سال دفاع مقدس 163 عمليات كوچك و بزرگ وبه طور تقريبي هر 7 ماه يك عمليات عليه دشمن انجام شده كه در اين ميان 19 عمليات بزرگ ، 19 عمليات متوسط و125 عمليات كوچك انجام شده است.

شهداء

تعداد كل شهدای جنگ ایران و عراق ، طي آخرين آمار 188 هزار و 15 نفر اعلام شده است. در جنگ تحمیلی 172056 نفر در درگيري با دشمن و 15959 نفر در بمباران شهر ها به شهادت رسيده اند.